Reklama

Lutomiersk dawniej i dziś

Niedziela łódzka 9/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Lutomiersk to niewiellkie miasteczko - osada położona 16 km na zachód od Łodzi, na lewym brzegu Neru, w dekanacie konstantynowskim archidiecezji łódzkiej, siedziba parafii i ośrodek salezjański.
Badania archeologiczne wykazały ciągłość osadnictwa w Lutomiersku od IV okresu kultury łużyckiej (1400-1200 r. przed Chrystusem); odkryto też wielkie cmentarzysko szkieletowe i ciałopalne z pierwszej poł. XI w. Lutomiersk prawa miejskie otrzymał 1274 r. od Leszka Czarnego. Można twierdzić, że we wczesnym średniowieczu był jednym z ważniejszych miast w tej części późniejszego Sieradzkiego. Poza rolnictwem mieszkańcy wykonywali inne zawody. W dokumencie z 1488 r. zachowała się wzmianka o istnieniu folusza, potrzebnego do wytwarzania sukna, inny dokument z 1580 r. podaje, że Jan, dziedzic Lutomierska, zezwolił na założenie w mieście cechu tkaczy, kowali i krawców. Poza tym działali tu kupcy zajmujący się handlem solą oraz zbytem rozwiniętej produkcji sukna.
Władze rosyjskie w odwecie za udział mieszkańców w powstaniu styczniowym pozbawiły Lutomiersk od 1870 r. praw miejskich. Teraz znajduje się w powiecie pabianickim, jest siedzibą gminy, połączony z Łodzią linią tramwajową od 1929 r., liczy 1415 mieszkańców.
Parafia pw. Matki Bożej Szkaplerznej została erygowana w 1283 r., istniejący kościół z fundacji Barbary Sanguszkowej został zbudowany w latach 1775-81 w stylu późnobarokowym. Jednolity wystrój wnętrza pochodzi z końca XVIII w.
Władysław Łokietek w 1296 r. przyłączył do miasta wieś Wrzącą, w 1311 r. nadał Lutomiersk Wacławowi z Lisowic z rodu Zarębów. Najprawdopodobniej Wacław Zaręba przed 1418 r. wzniósł tu obronną siedzibę o charakterze zamku rycerskiego. Zamek ok. 1518 r. przez małżeństwo dostał się Grzymalitom Grudzińskim.
Kolejny właściciel - Jędrzej Grudziński, wojewoda rawski - w 1650 r. sprowadził zakon reformatów i oddał im zamek na pomieszczenia klasztorne. Przebudowa zamku na klasztor oraz budowa przylegającego do niego kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny z przerwami trwała do 1659 r. Obecnie ślady po dawnym zamku są widoczne na zachodniej ścianie. Zabudowania klasztorne w 1797 r. w poważnym stopniu zniszczył pożar, przy czym spłonęła też duża część miasta.
Podczas powstania styczniowego zakonnicy wspomagali oddziały powstańcze. W wielu klasztorach powstańcy znajdowali schronienie, korzystali z zaopatrzenia w żywność oraz mieli zapewnioną opiekę duszpasterską, a ranni opiekę medyczną.
Na cmentarzu do dziś przetrwała tzw. Bratnia Mogiła, kryjąca, przeniesione tu z krypt klasztornego kościoła, prochy powstańców poległych w okolicznych bitwach z lat 1863-64. Po stłumieniu powstania styczniowego Rosjanie w 1864 r. skasowali klasztor, a zakonników wywieźli do Warty. Kościół przez wiele lat był zamknięty. Na skutek działań wojennych jesienią 1914 r. spaliły się dachy i zapadło sklepienie kościoła. Ze starego wyposażenia ocalał tylko wspaniały XVIII-wieczny, rokokowy kredens i konfesjonał w zakrystii.
Po odzyskaniu niepodległości w 1921 r. staraniem ks. Stefana Niedźwieckiego, miejscowego proboszcza, kościół odbudowano. Cały obiekt w 1926 r. bp Wincenty Tymieniecki przekazał salezjanom, którzy do 1951 r. prowadzili w nim sierociniec. W latach 80. salezjanie nadbudowali klasztor o jedno piętro; pełnił on funkcję domu rekolekcyjnego i ośrodka formacyjnego dla młodych salezjanów z Prowincji Warszawskiej. W 1996 r. utworzono w nim Salezjańską Ogólnokształcącą Szkołę Muzyczną II stopnia im. Antoniego Chlondowskiego (organistowską). Zarząd gminy w Lutomiersku w 1994 r. przekazał salezjanom ośrodek rekreacyjny dla młodzieży, gdzie co roku podczas wakacji odbywa się "Campo Don Bosco" i obozy szkoleniowo-wypoczynkowe dla dzieci i młodzieży.
Życie religijne mieszkańców toczy się również w kościele farnym. Świątynia ta jest oczkiem w głowie ks. kan. Włodzimierza Paszkowskiego. Dzięki jego zapobiegliwości zostały odnowione ołtarze, wyremontowane mechaniczne organy, zainstalowane centralne ogrzewanie i położona granitowa posadzka. Ostatnie inwestycje to zamontowanie na szczycie świątyni zegara z kurantem i pokrycie nową dachówką kopertowego dachu dzwonnicy.
W 2001 r. zainstalowano w kościele salezjańskim 40-głosowe, koncertowe organy, podarowane szkole muzycznej przez władze Zabrza. Uczestnicy nabożeństw mogą teraz posłuchać pięknego brzmienia muzyki organowej w wykonaniu uczniów i przekonać się, że szkoła dobrze służy Kościołowi w Polsce, przygotowując wielu wykształconych muzyków - organistów.
Z dawnych dziejów warto jeszcze przypomnieć, że przed 1570 r. powstał w Lutomiersku zbór ewangelicko-reformowany, który istniał do początków XVII w. Ludność żydowska w Lutomiersku, która pod koniec XVIII w. stanowiła aż ok. 60% ogółu mieszkańców, posiadała do 1914 r. drewnianą synagogę, wyróżniającą się stylem architektonicznym.
W 1905 r. utworzono w Lutomiersku OSP, w 1916 r. POW i Towarzystwo Gimnastyczne Sokół, w 2000 r. zbudowano Gimnazjum im. Leszka Czarnego, a w 2002 r. rozbudowano szkołę podstawową. Przy organizowaniu funduszy na budowę obiektów szkolnych bardzo przysłużył się wicedziekan ks. kan. Włodzimierz Paszkowski. Dlatego władze szkolne obdarzyły go tytułem wspaniałego przyjaciela szkoły, a parafianie cenią jako gorliwego duszpasterza kochającego dzieci i młodzież.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

10 lat temu zmarł Tadeusz Różewicz

2024-04-24 08:39

[ TEMATY ]

wspomnienie

Tadeusz Różewicz

histoiria

wikipedia.org

"Po wojnie nad Polską przeszła kometa poezji. Głową tej komety był Różewicz, reszta to ogon" - powiedział o nim Stanisław Grochowiak. 24 kwietnia mija 10 lat od śmierci Tadeusza Różewicza.

"Nie mogę sobie nawet wyobrazić, jak wyglądałaby powojenna poezja polska bez wierszy Tadeusza Różewicza. Wszyscy mu coś zawdzięczamy, choć nie każdy z nas potrafi się do tego przyznać" - pisała o Różewiczu Wisława Szymborska.

CZYTAJ DALEJ

Stań przed Bogiem taki, jaki jesteś

2024-04-24 19:51

Marzena Cyfert

O. Wojciech Kowalski, jezuita

O. Wojciech Kowalski, jezuita

W uroczystość św. Wojciecha, biskupa i męczennika, głównego patrona Polski, wrocławscy dominikanie obchodzą uroczystość odpustową kościoła i klasztoru.

Słowo Boże podczas koncelebrowanej uroczystej Eucharystii wygłosił jezuita o. Wojciech Kowalski. Rozpoczął od pytania: Co w takim dniu może nam powiedzieć św. Wojciech?

CZYTAJ DALEJ

Warszawska Pielgrzymka Piesza Dziedzictwem Kulturowym

Warszawska Pielgrzymka Piesza na Jasną Górę trafiła na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Pielgrzymka warszawska nazywana także paulińską, początkami sięga XVIII w. Jej fenomen polega na ciągłości, wierni wypełniali śluby pielgrzymowania do Częstochowy nawet w czasie rozbiorów, wojen i komunizmu. Jest nazywana „matką” pielgrzymek w Polsce.

- Pielgrzymowanie wpisane jest w charyzmat Zakonu i w naszego maryjnego ducha, stąd wielka troska o to dziedzictwo, jakim jest Warszawska Pielgrzymka Piesza. Czujemy się spadkobiercami tego ogromnego duchowego skarbu i robimy wszystko, aby przekazać go nowemu pokoleniu paulinów. To doświadczenie pielgrzymowania zabieramy na inne kontynenty - powiedział o. Arnold Chrapkowski, przełożony generalny Zakonu Paulinów na zwieńczenie pielgrzymki w 2023r.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję