Reklama

Materiały dla kierownictw i członków Akcji Katolickiej

Akcja Katolicka dawniej i dziś (11)

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Akcja Katolicka dążyła do tego, aby mieć w swych szeregach dobrych i gorliwych katolików, gotowych do szerzenia i obrony zasad wiary w środowisku społecznym. Toteż celem podstawowym Akcji była formacja duchowa i intelektualna członków jej stowarzyszeń (oddziałów). Apostoł świecki musiał posiadać pewne zalety, uzdalniające go do wykonywania apostolatu oraz wywierania dobrego wpływu na bliźnich. Zaletami tymi były: głęboka i rozumna wiara, miłość bliźniego i męstwo. Praca wychowawcza dokonywała się w oddziałach, gdzie przyszli apostołowie zdobywali formację duchową i wiedzę.
Członkowie Akcji Katolickiej pogłębiali swoją duchowość i wiedzę religijną oraz podnosili je do poziomu wymaganego przez organizację. Umożliwiał im to oddział stowarzyszenia m. in. przez lekturę Pisma Świętego i katechizmu. W tym celu urządzano w oddziałach, pod kierunkiem asystenta kościelnego, np. tzw. kwadranse ewangeliczne i katechizmowe. Członkowie oddziałów sięgali także po literaturę dogmatyczna i liturgiczną, czasopisma organizacyjne (w archidiecezji lwowskiej - Głos Akcji Katolickiej archidiecezji lwowskiej, a w diecezji lubelskiej - Ogniwo) oraz referaty i pogadanki, wydawane drukiem przez kierownictwa stowarzyszeń oraz Diecezjalny i Naczelny Instytut Akcji Katolickiej.
W pracy wychowawczej członków Akcji dużą wagę przywiązywano także do zebrań, kursów i zjazdów. Służyły one pogłębianiu wiedzy, utrzymywaniu karności i wewnętrznej spoistości oddziałów. Na zebraniach przygotowywano członków oddziałów do czynności apostolskich. W programie takich zebrań były m. in.: nauki, wykłady, odczyty oraz część rozrywkowa, tj. monologi, deklamacje i gry. Dawały one okazję nie tylko do pogłębienia wiedzy religijnej, ale uczyły też właściwego przeżycia liturgii Mszy św. i nabożeństw. Wszystko to miało służyć "wychowaniu czynnego katolika, który całe swoje życie, we wszystkich jego przejawach, buduje na wskazaniach wiary, który rozumie czynne apostolstwo nauki Chrystusa".
Doskonałym sposobem pogłębienia wiedzy i rozwijania zainteresowań religijnych były dla członków Akcji także sekcje specjalistyczne (kółka) w oddziałach stowarzyszeń. Najwięcej takich sekcji istniało w oddziałach stowarzyszeń młodzieży. Zgłaszali się do nich najlepsi członkowie oddziałów, którzy szczególnie się interesowali sprawami religii i formami pracy apostolskiej. Istnienie takich kółek w oddziałach świadczyło o ich żywotności i czynnym zaangażowaniu się we współpracy z proboszczem w duszpasterstwie parafialnym.
Formacja religijna i intelektualna szła w parze z urobieniem moralnym apostoła świeckiego. Jego wiedza musiała się łączyć z głębokim życiem wewnętrznym. To zaś oddział umożliwiał przez: modlitwę, uczestnictwo w Mszy św. i nabożeństwach oraz przystępowanie do sakramentów św. Bardzo ważną rolę odgrywały tu także rekolekcje otwarte, półzamknięte i zamknięte, które prowadzili zakonnicy i księża diecezjalni. "Jeżeli chcemy mieć apostołów świeckich - czytamy w okólniku Akcji Katolickiej diecezji lubelskiej Ogniwo - musimy zwrócić uwagę na szkołę w której się oni będą wychowywać. Taką szkołą, rozwijającą miłość Boga i życie nadprzyrodzone są rekolekcje zamknięte. One są tym samym szkołą apostolstwa świeckiego" (1934 nr 6-7 s. 3-4).
Wyszkolenie, wiedza i formacja duchowa, zdobyte w organizacji, umożliwiały i ułatwiały działalność apostolską w środowisku. Jej celem było odrodzenie tegoż środowiska i zdobycie go dla Chrystusa. Akcja Katolicka bowiem - pisał ks. L. Zaziemski w 1935 r. w lwowskiej Gazecie Kościelnej - "chce usunąć rozdźwięk między religią a życiem (...). Dąży do tego, by religia przenikała całe życie człowieka. Toteż członkowie Akcji, jako świeccy pomocnicy apostolscy, mają do spełnienia zadania pierwszorzędnej wagi". Aby ta działalność w środowisku była skuteczna i przynosiła pewne owoce, musiała być prowadzona w sposób zorganizowany i planowy. W tym celu rok rocznie wyznaczano dla Akcji Katolickiej hasła i ustalano programy działania. Dla całego kraju czynił to Episkopat, a dla diecezji ordynariusz.
Uroczyste ogłoszenie hasła miało miejsce w święto Chrystusa Króla, przypadające w ostatnią niedzielę października, zaś jego realizacja trwała przez cały rok, aż do następnej uroczystości Chrystusa Króla. Począwszy od 1931 r. Episkopat ogłaszał dla Akcji Katolickiej w Polsce następujące hasła:
1931/1932 - Panowanie Chrystusa w rodzinie;
1932/1933 - Walka z bezwstydem i pornografią w druku i w obrazku;
1933/1934 - Rocznica zwycięstwa wiedeńskiego jako wezwanie do walki z nowoczesnym pogaństwem;
1934/1935 - Jubileusz Odkupienia wezwaniem do życia wewnętrznego i duchowego odrodzenia społeczeństwa;
1935/1936 - Rodzina w świetle prawa przyrodzonego, Objawienia i nauki Kościoła;
1936/1937 - Duch Chrystusowy w szkole i w wychowaniu podstawą odbudowy narodów;
1937/1938 - Katolickie zasady społeczne podstawą socjalnej przebudowy świata;
1938/1939 - Poznanie i wykonanie uchwał I Synodu Plenarnego szczytnym posłannictwem polskiego katolicyzmu;
1939/1940 - Zadania kultury katolickiej w Polsce.
Realizacja hasła odbywała się m.in. przez: wykłady, pogadanki oraz lekturę encyklik papieskich, książek, czasopism i broszur. Treści haseł były także przedmiotem licznych referatów i odczytów. Obejmowały one m. in. takie zagadnienia jak: troska o pogłębienie prawd wiary i moralności katolickiej środowisku; rodzaje i formy zadań apostolskich w parafii; pomoc proboszczowi w organizowaniu działalności religijno-oświatowej, dobroczynnej i spółdzielczej; propagowanie w społeczeństwie umiłowania i przywiązania do
Kościoła, Ojczyzny i narodu, a także sposoby przeciwdziałania wrogim propagandom. Układano również plany manifestacji katolickich oraz obchodów świąt patronalnych stowarzyszeń, tj. uroczystości Najświętszego Serca Pana Jezusa (KSM), Zwiastowanie NMP (KSK), św. Stanisława Kostki (KSMM), Narodzenia NMP (KSMŻ), rocznicy wyboru Ojca Świętego i uroczystości Chrystusa Króla. Obchody świąt patronalnych, zwłaszcza w oddziałach stowarzyszeń młodzieży, łączono często z rekolekcjami zamkniętymi, które uważano za najskuteczniejszy sposób werbowania członków Akcji Katolickiej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Święty Jan Nepomucen

Niedziela podlaska 20/2001

[ TEMATY ]

święty

Arkadiusz Bednarczyk

Św. Jan Nepomucen z kościoła w Lutczy

Św. Jan Nepomucen z kościoła w Lutczy

Św. Jan Nepomucen urodził się w Pomuku (Nepomuku) koło Pragi. Jako młody człowiek odznaczał się wielką pobożnością i religijnością. Pierwsze zapiski o drodze powołania kapłańskiego Jana pochodzą z roku 1370, w których figuruje jako kleryk, zatrudniony na stanowisku notariusza w kurii biskupiej w Pradze. W 1380 r. z rąk abp. Jana Jenzensteina otrzymał święcenia kapłańskie i probostwo przy kościele św. Galla w Pradze. Z biegiem lat św. Jan wspinał się po stopniach i godnościach kościelnych, aż w 1390 r. został mianowany wikariuszem generalnym przy arcybiskupie Janie. Lata życia kapłańskiego św. Jana przypadły na burzliwy okres panowania w Czechach Wacława IV Luksemburczyka. Król Wacław słynął z hulaszczego stylu życia i jawnej niechęci do Rzymu. Pragnieniem króla było zawładnąć dobrami kościelnymi i mianować nowego biskupa. Na drodze jednak stanęła mu lojalność i posłuszeństwo św. Jana Nepomucena.

Pod koniec swego życia pełnił funkcję spowiednika królowej Zofii na dworze czeskim. Zazdrosny król bezskutecznie usiłował wydobyć od Świętego szczegóły jej spowiedzi. Zachowującego milczenie kapłana ukarał śmiercią. Zginął on śmiercią męczeńską z rąk króla Wacława IV Luksemburczyka w 1393 r. Po bestialskich torturach, w których król osobiście brał udział, na pół żywego męczennika zrzucono z mostu Karola IV do rzeki Wełtawy. Ciało znaleziono dopiero po kilku dniach i pochowano w kościele w pobliżu rzeki. Spoczywa ono w katedrze św. Wita w bardzo bogatym grobowcu po prawej stronie ołtarza głównego. Kulisy i motyw śmierci Świętego przez wiele lat nie był znany, jednak historyk Tomasz Ebendorfer około 1450 r. pisze, że bezpośrednią przyczyną śmierci było dochowanie przez Jana tajemnicy spowiedzi. Dzień jego święta obchodzono zawsze 16 maja. Tylko w Polsce, w diecezji katowickiej i opolskiej obowiązuje wspomnienie 21 maja, gdyż 16 maja przypada św. Andrzeja Boboli. Jest bardzo ciekawą kwestią to, że kult św. Jana Nepomucena bardzo szybko rozprzestrzenił się na całą praktycznie Europę.

W wieku XVII kult jego rozpowszechnił się daleko poza granice Pragi i Czech. Oficjalny jednak proces rozpoczęto dopiero z polecenia cesarza Józefa II w roku 1710. Papież Innocenty XII potwierdził oddawany mu powszechnie tytuł błogosławionego. Zatwierdził także teksty liturgiczne do Mszału i Brewiarza: na Czechy, Austrię, Niemcy, Polskę i Litwę. W kilka lat potem w roku 1729 papież Benedykt XIII zaliczył go uroczyście w poczet świętych.

Postać św. Jana Nepomucena jest w Polsce dobrze znana. Kult tego Świętego należy do najpospolitszych. Znajduje się w naszej Ojczyźnie ponad kilkaset jego figur, które można spotkać na polnych drogach, we wsiach i miastach. Często jest ukazywany w sutannie, komży, czasem w pelerynie z gronostajowego futra i birecie na głowie. Najczęściej spotykanym atrybutem św. Jana Nepomucena jest krzyż odpustowy na godzinę śmierci, przyciskany do piersi jedną ręką, podczas gdy druga trzyma gałązkę palmową lub książkę, niekiedy zamkniętą na kłódkę. Ikonografia przedstawia go zawsze w stroju kapłańskim, z palmą męczeńską w ręku i z palcem na ustach na znak milczenia. Również w licznych kościołach znajdują się obrazy św. Jana przedstawiające go w podobnych ujęciach. Jest on patronem spowiedników i powodzian, opiekunem ludzi biednych, strażnikiem tajemnicy pocztowej.

W Polsce kult św. Jana Nepomucena należy do najpospolitszych. Ponad kilkaset jego figur można spotkać na drogach polnych. Są one pamiątkami po dziś dzień, dawniej bardzo żywego, dziś już jednak zanikającego kultu św. Jana Nepomucena.

Nie ma kościoła ani dawnej kaplicy, by Święty nie miał swojego ołtarza, figury, obrazu, feretronu, sztandaru. Był czczony też jako patron mostów i orędownik chroniący od powodzi. W Polsce jest on popularny jako męczennik sakramentu pokuty, jako patron dobrej sławy i szczerej spowiedzi.

CZYTAJ DALEJ

Śp. ks. Tadeusz Kasperek - proboszcz, jakich mało

2024-05-20 22:29

Katarzyna Dybeł

Ks. prałat Tadeusz Kasperek w czasie diecezjalnej pielgrzymki do Ziemi Świętej - 12 marca 2010, Góra Błogosławieństw

Ks. prałat Tadeusz Kasperek w czasie diecezjalnej pielgrzymki do Ziemi Świętej - 12 marca 2010, Góra Błogosławieństw

    Emerytowany proboszcz parafii pw. św. Piotra w Wadowicach i honorowy obywatel Miasta Wadowice ks. prałat Tadeusz Kasperek zmarł 17 maja br. w krakowskim szpitalu.

    Charyzmatyczny kapłan, ksiądz z powołania, ceniony i lubiany, obdarzony licznymi talentami, mocną osobowością i determinacją w posługiwaniu tym, których Bóg stawiał na jego drodze. Pełen niewyczerpanej energii i wciąż nowych pomysłów, zawsze otwarty i gościnny, rozmodlony i umiejący rozmodlić innych, gotowy rozmawiać z każdym niezależnie od jego poglądów, twórczy, kochający Kościół – proboszcz jakich mało. Wyjątkowy gospodarz i organizator, dla wielu przyjaciel, duchowy ojciec, spowiednik i mistrz ewangelicznego słowa. Serce i czas miał dla wszystkich, ale w centrum jego duszpasterskiej troski były dzieci i osoby chore, starsze, zmagające się z cierpieniem i niezrozumieniem. Przez ostatnie lata swego życia doświadczył krzyża ciężkiej choroby i kalectwa, który niósł w heroiczny sposób, ofiarując wiele z tego cierpienia w intencji swoich parafian.

CZYTAJ DALEJ

Rada KEP ds. Społecznych o relacji Kościół – Państwo: Wroga separacja szkodzi dobru człowieka

2024-05-21 18:51

[ TEMATY ]

episkopat

Episkopat News

Kościół i Państwo, niezależne i autonomiczne - każde w swojej dziedzinie, są zobowiązane do współpracy dla dobra wspólnego. Wroga separacja szkodzi dobru człowieka - napisali członkowie Rady Konferencji Episkopatu Polski ds. Społecznych w stanowisku wydanym po spotkaniu Rady, które miało miejsce 21 maja w Warszawie. Obradom przewodniczył bp Marian Florczyk.

W wydanym po obradach stanowisku dotyczącym aktualnej relacji Kościół - Państwo członkowie Rady zauważyli, że „w obecnej rzeczywistości polityczno-społecznej zamiast separacji skoordynowanej, typowej dla państwa świeckiego, promowany jest wzorzec separacji wrogiej, właściwej dla ideologii laicyzmu”. Członkowie Rady wskazali, że separacja skoordynowana to „wzajemna autonomiczna współpraca Kościoła i Państwa, zapewniająca realizację dobra wspólnego opartego o transcendentną godność człowieka i naturalne prawo moralne”. „W tym modelu Państwo jest bezstronne wyznaniowo a w konsekwencji otwarte na współpracę z Kościołami i wspólnotami religijnymi” - czytamy w stanowisku. Separacja wroga natomiast, polega „na usuwaniu i ostatecznym zwalczaniu symboli religijnych i przejawów kultu religijnego, eliminowaniu społecznej roli Kościoła oraz wszelkich przejawów prywatnego i publicznego życia religijnego”.

CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję