Reklama

Śladami "Króla Instrumentów" w Diecezji Legnickiej (1)

Dzisiejszym artykułem pragniemy zaprezentować cykl reportaży związanych z historią kościołów w diecezji. Jednak naszym nadrzędnym celem jest przedstawienie przepięknych instrumentów, jakie znajdują się w naszych kościołach - organów. Chcielibyśmy chociaż w niewielkim stopniu ukazać piękno i majestat "króla instrumentów".
Rozpoczynamy od kościoła pw. św. Jerzego i Matki Bożej Różańcowej w Wałbrzychu. Od 1966 r. proboszczem i dziekanem w tej parafii jest ks. prał. Julian Źrałko.

Niedziela legnicka 19/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kościół został zbudowany w latach 1896 -1899. Od 1945 r. stał się kościołem parafialnym dla wielu polskich rodzin, które osiedliły się w Wałbrzychu. Budowla z cegły, na planie krzyża łacińskiego, w stylu neoromańskim pięknie komponuje się w krajobraz, którego tłem jest góra Chełmiec, z krzyżem jubileuszowym na szczycie.
Jest to świątynia trójnawowa, z wnętrzem w stylu neogotyckim i filarowo-kolumnowym transeptem. Na przecięciu nawy głównej z transeptem wzniesiono wysoką wieżę, w której rozbrzmiewają 3 dzwony, poświęcone w 1972r. przez bp. Pawła Latuska. W prezbiterium, na jego tylnej ścianie, stoi odrestaurowany w 2002r. drewniany ołtarz w stylu neogotyckim. W 1962 r. odbyły się uroczystości intronizacji obrazu Matki Bożej Różańcowej, której dokonał bp Wincenty Urban. Dodano drugi tytuł kościołowi i od tego czasu w ołtarzu głównym znajduje się obraz św. Jerzego i Matki Bożej Różańcowej zwanej Białokamieńską. Obraz Matki Bożej przywiózł do parafii ks. Leon Jezierski (o. Anzelm). Twierdził, że obraz pochodzi z archidiecezji lwowskiej, z miejscowości Biały Kamień, w powiecie Złoczów. Przedstawia Najświętszą Maryję Pannę z Dzieciątkiem. Obraz cieszy się wielkim kultem, czczony jest pw. Matki Bożej Różańcowej, której święto przypada 7 października.
W latach 1969-71 wykonano szereg prac remontowych. W 1998 r. przebudowano prezbiterium i ustawiono nową, marmurową mensę (ołtarz), której konsekracji dokonał bp Tadeusz Rybak, zainstalowano ekologiczne ogrzewanie gazowe, założono nowe żyrandole oraz wstawiono pięć witraży. W 1999 r. odbył się uroczysty jubileusz 100-lecia poświęcenia kościoła pod przewodnictwem bp. Tadeusza Rybaka. W 1991r. kościół został wpisany do rejestru zabytków.
Nad wejściem głównym, w środkowej części chóru znajdują się organy. Zbudowane zostały w 1898r. przez firmę Schlag und Söhne ze Świdnicy - OPUS 516. Późnoklasycystyczny, jednokondygnacyjny, drewniany prospekt instrumentu zawarty jest w trzyczęściowej szafie organowej, w kolorze ciemnobrązowym. Wszystkie piszczałki ujęte są półkolistymi arkadami.
Jest to instrument o trakturze pneumatycznej. Traktura: są to wszystkie urządzenia, które mają za zadanie połączyć klawiaturę z zaworami wpuszczającymi powietrze do odpowiednich piszczałek. W skład traktury wchodzą m. in. przewody rurkowe, mieszki, przekaźniki, stożki. Na końcu traktury znajduje się wiatrownica. Jest to bardzo precyzyjne urządzenie w formie skrzyni, na której ustawione są piszczałki. Wiatrownica wpuszcza w odpowiednim czasie odpowiednią ilość powietrza do piszczałek.
Przed prospektem umieszczony jest wolno stojący kontuar. Zawiera on dwa manuały, liczące po 54 klawisze, o skali 1C - 5F (C - f3). Klawiatura pedału posiada 27 klawiszy, o skali 1C - 3D (C - d1). Nad II manuałem znajduje się 19 registrów (manubrii), które uruchamiają 14 głosów organowych. Należą do nich:
Zespół brzmieniowy manuału I: Bordun 16 I, Principal 8I, Hohlflöte 8 I, Octave 4 I, Mixtur 3 fach.
Zespół brzmieniowy manuału II: Gedackt 8 I, Schalmei 8 I, Aeoline 8 I, Principal 4 I, Fl. Travers4 I.
Zespół brzmieniowy pedału: Violon 16 I, Subbas 16 I, Octavbas 8 I, Cello 8 I.
Organy posiadają również urządzenia dodatkowe: Tutti (włączenie przy pomocy jednego registra wszystkich głosów instrumentu), Tremolo (urządzenie służące do rytmicznego zakłócania ciśnienia powietrza dopływającego do wiatrownicy, w efekcie powodujące wibracje dźwięku), połączenia Manual-Coppel, Pedal-Coppel zu I, Octav-Coppel zu I, wałek Crescendo.
Jeden miech magazynowy, fałdowy, obsługuje całość zespołu. Miech połączony jest z dmuchawą, która napędzana silnikiem elektrycznym wtłacza do niego sprężone powietrze.
W 1984 r. przeprowadzono kapitalny remont instrumentu, który wykonała Firma Organmistrzowska Stanisława Broszko i Bolesława Broszko z Tomisławia koło Bolesławca. W 1992 r. wykonano strojenie instrumentu.
Organy piszczałkowe są istotnym elementem wystroju kościoła, mają podtrzymywać i wzbogacać śpiew podczas liturgii i nabożeństw. Nie możemy przedstawić brzmienia instrumentów, ale chcieliśmy przybliżyć ich piękno zewnętrzne. Zapraszamy do kościoła św. Jerzego i Matki Bożej Różańcowej w Wałbrzychu do posłuchania "króla instrumentów".
Dziękujemy Księdzu Prałatowi Julianowi Źrałko za udostępnienie organów, materiałów zdjęciowych i okazaną nam pomoc w pracy nad niniejszym artykułem.

Składamy serdeczne podziękowania wszystkim Księżom, Organistom, którzy poświęcili swój czas, aby pomóc nam zebrać materiał do artykułów. Dziękujemy Służbie Ochrony Zabytków - Delegatura Wałbrzych za udostępnienie materiałów dotyczących architektury prospektów organowych. Dziękujemy ks. Piotrowi Dębskiemu i ks. Piotrowi Nowosielskiemu za udzieloną nam pomoc w przygotowaniu reportaży.
Autorzy

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Ks. Michał Olszewski pozostanie w areszcie przez kolejne trzy miesiące

2024-06-21 11:03

[ TEMATY ]

Ks. Michał Olszewski

YouTube.com

Sąd Okręgowy w Warszawie przedłużył tymczasowe aresztowanie ks. Michała Olszewskiego o kolejne trzy miesiące. Sąd przychylił się do wniosku prokuratury, która domagała się ponownego zastosowania środka zapobiegawczego. W związku z tym szef Fundacji Profeto, ks. Michał Olszewski, pozostanie w areszcie do drugiej połowy września.

Jeden z obrońców duchownego, mec. Michał Skwarzyński, uważa, że decyzja sądu jest niezrozumiała. Dodaje, że zarzuty postawione ks. Olszewskiemu są absurdalne i służą m.in. do politycznej nagonki.

CZYTAJ DALEJ

Kard. Parolin o abp. Viganò: musi odpowiedzieć za swoją postawę

2024-06-20 18:55

[ TEMATY ]

kard. Pietro Parolin

Grzegorz Gałązka

Musi odpowiedzieć za swoją postawę - tymi słowami sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej kard. Pietro Parolin skomentował wiadomość upublicznioną przez abp. Carlo Marię Viganò o tym, że Dykasteria Nauki Wiary oskarża byłego nuncjusza apostolskiego w Stanach Zjednoczonych o schizmę.

„Jest mi bardzo przykro, bo zawsze go ceniłem jako bardzo pracowitego i bardzo wiernego Stolicy Apostolskiej. Był przykładem, również kiedy został nuncjuszem apostolskim pracował nadzwyczaj dobrze. Nie wiem, co mu się stało” - powiedział purpurat na marginesie prezentacji książki „Il cardinale Celso Costantini e la Chiesa” na Papieskim Uniwersytecie Urbaniana.

CZYTAJ DALEJ

Rzym: ostatnie dni, by zobaczyć Dallego i św. Jana od Krzyża

2024-06-21 20:24

[ TEMATY ]

obraz

obraz

Rzym

Salvador Dalli

www.vaticannews.va/pl

Ekspozycja w kościele św. Marcelego przy Via del Corso

Ekspozycja w kościele św. Marcelego przy Via del Corso

Jeszcze tylko przez trzy dni, do 23 czerwca, można podziwiać w Rzymie jeden z najsłynniejszych obrazów Salvadora Dallego oraz jego mistyczny pierwowzór, czyli szkic nakreślony przez św. Jana od Krzyża. Przedstawia on ukrzyżowanie Jezusa, ale w niespotykanej dotąd perspektywie, z góry, jakby z punktu widzenia Boga Ojca. Oba dzieła po raz pierwszy zostały wystawione razem. Można je zobaczyć bezpłatnie w kościele św. Marcelego na via del Corso.

Mottem tej niezwykłej wystawy są słowa, które usłyszał św. Jan od Krzyża, kiedy szybkimi pociągnięciami pióra szkicował ukrzyżowanie Jezusa: „Jeśli pragniesz słowa nadziei, to utkwij swój wzrok tylko na Nim, a znajdziesz więcej niż pragniesz”. Jak mówi Radiu Watykańskiemu kurator wystawy ks. Alessio Geretti, Salvador Dalí zobaczył ten szkic u karmelitanek w Avili w 1948 r. Był to dla niego wielki duchowy wstrząs, który sprawił, że na nowo odkrył piękno wiary katolickiej. Malując Ukrzyżowanego, nie ośmiela się ukazać Jego piękna, bo wie, że przewyższa wszelkie wyobrażenia. Obraz nie jest owocem artystycznej brawury, ale przedstawia to, co św. Jan widział naprawdę w mistycznym uniesieniu.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję