Uratował mnie ksiądz

Damian Krawczykowski: Czy otwarcie przyznając się do swojej wiary, do tego, że jesteś ministrantem, nie obawiałeś się opinii innych? Znany model, mający ponad 150 tys. obserwujących na Instagramie, który mówi, że jest ministrantem, w czasach, kiedy Kościół jest tak często opluwany, wyśmiewany – to coś niecodziennego...

Szymon Reich: Nie przejmuję się opiniami innych, nie obawiam się, żeby mi to zagrażało, w tym sensie, żeby czyjaś opinia mogła zmienić to, kim jestem. Staram się żyć ze sobą spójnie. Dla mnie najważniejsze jest to, abym prowadził swoje życie tak, by móc potem stanąć przed sobą i przed Panem Bogiem oraz stwierdzić, że jednak aż tak tragicznie ze mną nie jest. A jak to ktoś inny zinterpretuje – to już jego sprawa.

Jak to było w Twoim życiu: zawsze byłeś blisko Boga czy nastąpił jakiś moment przełomowy?

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

U mnie to się stopniowo zmieniało. Myślę, że najważniejsze dla mojego nawrócenia, po latach błądzenia, było spotkanie i zaufanie, taka relacja z pewnym księdzem, który wziął mnie pod swoje skrzydła. Wtedy stałem się jego, można powiedzieć, wychowankiem. Teraz jestem w połowie wychowany przez mamę i chłopaków z osiedla, a w drugiej połowie przez księdza. Gdy byłem dzieckiem, brakowało mi wielu rzeczy, głównie niematerialnych, bo mama dobrze o nas dbała. Myślę, że podświadomie najbardziej brakowało mi ojca, chociaż wtedy nigdy bym się do tego nie przyznał. Brakowało mi też poczucia wartości, jakiejś pewności siebie. Takiej tożsamości, tego, że wiem, kim jestem. Ale też systemu wartości – tego, że wiem, co warto robić w życiu, a czego lepiej nie robić. Brakowało mi ojcowskiego wychowania. Wszystko się jakoś z tym łączy... Wtedy pojawił się w moim życiu ksiądz. Oczywiście, bywałem strasznym bachorem... To, jak się do tego księdza na początku odnosiłem, jak się do niego odzywałem jeszcze zanim stał się moim autorytetem – to był dramat. Mam nadzieję, że te słowa nigdy nie wyjdą na jaw.

Byłeś buntownikiem?

Tak, ale dopiero kiedy wpadłem w tarapaty, okazało się, że ci wszyscy moi ziomale już nie byli tacy skłonni do pomocy. Wtedy ten ksiądz nie tylko chciał mi pomóc, ale był na tyle kompetentny, żeby do mnie dotrzeć. Także w takich sprawach, powiedzmy, „podwórkowych”. I właśnie to było mocne. Wtedy nie przyszłoby mi do głowy, że ksiądz jest w stanie mi pomóc. Dopiero wówczas zrozumiałem, że ksiądz to też człowiek. Ten kapłan pokazał mi, na czym polega życie. Pokazał mi wiarę w Boga. Zakulisowe spojrzenie pomogło mi zrozumieć, o co chodzi w Kościele. Poznanie Boga w wielu sytuacjach pomogło mi duchowo i mentalnie przeżyć, nie wpaść w jakąś deprechę czy coś takiego.

Czyli z jednej strony ten ksiądz pokazał Ci Boga, Kościół, a z drugiej ukierunkował życiowo?

Można powiedzieć, że mnie trochę uspołecznił; raz np. opowiedział mi o dawnych znajomych ze szkoły, którzy nie skończyli najlepiej, i zapytał: „Czy wiesz, że jesteś na najlepszej drodze, by skończyć jak oni?”. Dzięki takim rozmowom, ogromnemu nakładowi czasu i pracy, a także zwyczajnej trosce byłem w stanie po jakimś czasie się przewartościować i zrozumieć, o co w życiu chodzi.

Reklama

Jaki jest, Twoim zdaniem, dobry sposób na głoszenie Dobrej Nowiny we współczesnym świecie? Często mamy w sobie zapędy, aby nawracać wszystkich na siłę. Czy, według Ciebie, jest to dobra droga?

Ja też tak miałem. Wkręciłem się w środowiska, które chciały przede wszystkim nawracać – to było jak w jakiejś korporacji. Zbierasz punkty za to, że kogoś nawróciłeś. Zbierasz punkty za to, że ktoś powiedział, iż dzięki tobie ofiaruje swoje życie Chrystusowi... Jeśli żyjemy w zamkniętym gronie chrześcijaństwa, to czasami zapominamy o tym, jak to wygląda u reszty na świecie. Nauczyłem się, że choć jestem chrześcijaninem, wcale nie znaczy, że jestem lepszym człowiekiem. Wydaje mi się, że potrzebna jest tu jakaś pokora, żeby traktować drugiego człowieka przede wszystkim jak człowieka. Wtedy będziemy dawać jeszcze lepsze świadectwo. Bardzo wątpię w to, że Pan Bóg na Sądzie Ostatecznym przywita nas z listą nawróconych bądź nienawróconych i podliczy naszą skuteczność: jeśli będzie poniżej jakiegoś procenta, to nie dostaniemy się do nieba... Myślę, że to polega na totalnie czymś innym. Moim zdaniem, jeśli chcemy pozostawać w głębszej miłości do bliźniego, to musimy go traktować jako człowieka, a nie jako klienta, któremu trzeba coś sprzedać.

Ostatnio ukazała się Twoja książka w formie plannera: (nie)doskonały. Dlaczego „(nie)doskonały” i w czym ten planner może nam pomóc?

Reklama

Zacznę od idei: (nie)doskonały to jest pewne hasło, motyw, który „prześladuje” mnie już od jakiegoś czasu. Często wydaje się nam, że na jakieś uznanie, miłość – taką ludzką godność – musimy sobie zapracować. Ja np. od momentu mojego nawrócenia byłem megapracowity, niosłem na głowie więcej, niż byłem w stanie unieść. W pewnym momencie zapytałem samego siebie: czy ja jestem szczęśliwy? Bo też byłem mocno zaangażowany w rozwój osobisty.

Jacyś przewodnicy na tej drodze?

Na pewnym etapie życia przyjrzałem się biografii św. Franciszka. To święty, który miał sporo za uszami, zanim się nawrócił. Ja absolutnie nie chcę namawiać nikogo do grzechu i mówić, że jest on spoko. Uważam sumienie za duży dar. To piękne, że jako chrześcijanie mamy ukształtowane sumienia i wrażliwość na zło, jednak czasem bolesne jest to, że nie jesteśmy tacy jak powinniśmy być. Kiedyś świadomość moich wad mocno wpływała na moją samoocenę, dziś świadomość akceptacji daje mi wolność i stanowi podstawę do rozwoju osobistego. Wiem, że nie jestem doskonały, ale mimo to Bóg mnie pokochał. W życiu mogę popełniać błędy, co oczywiście nie zwalnia mnie z obowiązku doskonalenia i pracy nad sobą. Właśnie po to jest mój planner, po to jest cała kolekcja (nie)doskonały. Ma on za zadanie ułatwić czytelnikowi samodoskonalenie i tworzenie lepszego świata wokół siebie, w którym będziemy mieli zdrowsze relacje, będziemy bardziej zmobilizowani do tego, żeby realizować nasze cele.

Więcej informacji o kolekcji (nie)dokonały: szymonreich.pl/sklep

(nie)doskonały
Szymon Reich
Wydawnictwo: RTCK
Liczba stron: 240
Cena: 49,90 zł
Zamówienia: tel. 34 365 19 17 w godz. 7-15, kolportaz@niedziela.pl .

WIESŁAWA LEWANDOWSKA: – Jest Pan, Panie Prezesie, jednym z nielicznych już, niestety, przedstawicieli pokolenia Armii Krajowej... EDMUND MUSZYŃSKI: – Jednym z ostatnich i coraz bardziej bezsilnych, nie tylko z powodu stanu zdrowia. Bardzo martwi mnie stan naszego AK-owskiego środowiska. Choć jest w nim wciąż jeszcze wielu ludzi prawdziwych, doskonale czujących przesłanie Armii Krajowej, to jestem bardzo zniesmaczony postawą tych, którzy od kilku już lat decydują o naszym Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Tak naprawdę trudno mi powiedzieć, kim są ci ludzie, bo na pewno nie rozumieją słów: „Bóg, Honor i Ojczyzna”. – Kim zatem są dzisiejsi członkowie Światowego Związku Żołnierzy AK? MIROSŁAW WIDLICKI: – W ostatnich latach rzeczywiście coraz trudniej to określić. I takie pytania zadają nam członkowie terenowych kół AK. Sprawa była oczywista w latach 90. ubiegłego wieku, gdy żyło jeszcze wielu dowódców AK, gdy wszyscy dobrze się znali i na ogół znali swoją przeszłość. Po 2000 r. szeregi poszerzały się o wolontariuszy – takich jak ja – niekombatantów, ale przybywało też członków kombatantów, których nie miał kto weryfikować i którzy następnie trafiali do władz różnych szczebli, również do Zarządu Głównego. – Czy częste są dziś życiorysy AK-owskie niedostatecznie uwierzytelnione? M. W.: – To przykre, ale krążą takie opinie, a te przypadki, nawet jeśli nie są zbyt częste, to i tak podważają wiarygodność całego związku. Poza tym w ostatnich latach, w czasach docierającej do nas liberalizacji, można zaobserwować odchodzenie związku od swoich ideałów. Gdy pan prezes Muszyński napisał piękną „Preambułę” do naszego statutu (aby przeciwstawić się tej liberalizacji), wywołało to protesty, Zarząd Główny przegłosował odrzucenie „Preambuły”. – Dlaczego? M. W.: – Dlatego, że była zbyt „bogoojczyźniana”, a teraz to nie na czasie. Dwadzieścia lat temu taka reakcja byłaby nie do pomyślenia. Bardzo więc stępiła się ta szczególna czujność, nawet w ludziach powołujących się na etos AK, a niedługo już nie będzie tych, którzy dziś starają się tę czujność budzić... – Światowy Związek Żołnierzy AK stara się jednak przekazać swą wartę następnemu pokoleniu, poprzez tzw. członków nadzwyczajnych... M.W.: – Ludzie młodsi, niekombatanci, jeśli deklarują przywiązanie do wartości i etosu Armii Krajowej i chcą czynnie i całkowicie bezinteresownie pracować w związku, by zaszczepić ten etos szczególnie w młodym pokoleniu, otrzymują status członka nadzwyczajnego – bez praw wyborczych. Po roku działalności i pozytywnej opinii prezes okręgu ma prawo nadać im status członka zwyczajnego – z prawami wyborczymi, lecz oczywiście bez uprawnień kombatanckich. Taki właśnie status ja posiadam. Mimo że jestem z młodszego pokolenia, to podobnie jak pan prezes Muszyński ubolewam nad odchodzeniem (mam nadzieję, że to wyjątki) od Boga, ale i z honorem jest różnie. E. M.: – Niedawno byłem bardzo zdumiony tym, że kilka osób przyjęło medale zasługi od... prezydenta Niemiec. Choć tego nie nagłaśniano. M. W.: – Prezydent Niemiec wręczył te odznaczenia powstańcom warszawskim, odpowiednio dobranym członkom naszego związku. Naszym zdaniem, przyjmowanie ich było co najmniej dwuznaczne moralnie i mogło budzić niesmak. E. M.: – Ja z zasady odmawiałem przyjmowania odznaczeń. Przyjąłem tylko Krzyż Armii Krajowej i Krzyż Partyzancki. – Kiedy, Panów zdaniem, zaczęły się te „budzące niesmak” zmiany? E. M.: – Moim zdaniem, widać je wyraźnie od czasu, gdy w Polsce zaczęli rządzić liberałowie, czyli Platforma Obywatelska. Wcześniej nikt w naszym środowisku nie ośmielał się kwestionować wartości, z których wyrasta etos AK. Nagle okazało się, że wszystko można wyśmiać, nawet splugawić, a w najlepszym razie przemilczeć. M. W.: – Dwa lata temu pewna szkoła przyjęła imię jednego z naszych bohaterów lotników i... na jej sztandarze zabrakło słowa „Bóg”, jest tylko „Honor i Ojczyzna”. Komuś przyszło do głowy, żeby tak ocenzurować sztandar. – Pytaliście, dlaczego tak się stało? E. M.: – Nie miał kto zadać tego pytania, bo na uroczystość nawet nas nie zaproszono. Może dlatego, że byśmy tam tylko przeszkadzali jako strażnicy „przestarzałych wartości”. M. W.: – Po prostu atmosfera poprawności politycznej trafiła pod strzechy. Decyzję w tej konkretnie sprawie najprawdopodobniej podjęli sami nauczyciele tej szkoły, może rodzice, a w najmniejszym stopniu młodzież. – Kłopoty z wypełnianiem misji ŚZŻAK nie polegają więc dziś tylko na tym, że odchodzą już ci, którzy swym życiem zaświadczali, czym jest hasło: „Bóg, Honor i Ojczyzna”... M. W.: – Faktem jest, że jeszcze kilkanaście lat temu, kiedy wśród nas była większa liczba dowódców o niekwestionowanym autorytecie, łatwiej było wypełniać tę patriotyczną misję w obronie najważniejszych polskich wartości. E. M.: – Istotnie, od kilkunastu lat nie tylko na tym polegają nasze kłopoty. Wystarczy tu przypomnieć perturbacje z zakładaniem Fundacji Polskiego Państwa Podziemnego, która miała być materialną bazą dla działalności ŚZŻAK. Kiedy zaczynaliśmy powoływać fundację w roku 1998, było jeszcze całkiem uczciwie... – Co to znaczy? E. M.: – Założycielami fundacji mieli być pospołu Światowy Związek Żołnierzy AK i warszawski Urząd Wojewódzki. W końcu jednak jedynym fundatorem został nasz związek. Tak się złożyło, że wybrano mnie na pierwszego prezesa fundacji. To było w czasie, kiedy kończyły się rządy Jerzego Buzka, a AWS tracił poczucie bycia partią uczciwą. Przygotowałem wtedy projekt statutu, potem kolejne, których z jakiegoś powodu długo nie chciano zaakceptować w Krajowym Rejestrze Sądowym. W końcu, po pokonaniu licznych kłód pod nogami, we wrześniu 1999 r. statut został zarejestrowany. Fundacja mogła więc wreszcie przyjąć darowiznę – czyli przejąć budynek PAST-y. Ale to nie koniec kłopotów. Prawdziwa walka dopiero się zaczęła. – Zaczęła się nowa walka o PAST-ę? E. M.: – Tak, i to równie zacięta jak ta w 1944 r. Od początku było jasne, że ktoś za wszelką cenę chce nam uniemożliwić przejęcie PAST-y, czyli jej nieodpłatne scedowanie przez Skarb Państwa na rzecz naszej fundacji. Państwo musiało wypłacić sowite odszkodowanie firmie do tej pory administrującej tym budynkiem tylko w zamian za to, że nie będzie ona pretendowała do tytułu własności. O ile pamiętam, było to 960 tys. zł – ostatnie pieniądze, które miał do dyspozycji premier Buzek przed podaniem się do dymisji. M. W.: – Gdyby nie to odszkodowanie, sprawa przez lata toczyłaby się w sądach, a z darowizny na rzecz naszego związku nic by nie wyszło. I tamta firma nadal by sobie pasożytowała na budynku PAST-y, podobnie jak czyniło to w innych miejscach wiele pokomunistycznych firm. – Można powiedzieć, że to pan prezes Muszyński ponownie odbił PAST-ę? M. W.: – Jak najbardziej, choć dzisiaj wielu się do tego przyznaje... E. M.: – ...a nie mają nawet bladego pojęcia, jak ostro wtedy było. Po zarejestrowaniu statutu zaczęła się wojna podjazdowa – i to na wielu frontach – mająca nam uniemożliwić przejęcie PAST-y. W urzędzie wojewódzkim zadziałał ktoś wpływowy; urzędnicy zaczęli mnożyć trudności, zwłaszcza wicedyrektor wydziału gospodarki ziemią i geodezji, który aby rzecz maksymalnie utrudnić, przygotował specjalne plany geodezyjne wręcz uniemożliwiające przekazanie nam działki, na której stoi budynek PAST-y. M. W.: – Działkę podzielono na dwie części – umyślnie w taki sposób, że część budynku PAST-y z windą wydzielono i przypisano do działki sąsiedniej! Chciano tak skomplikować sytuację prawną, by uniemożliwić, a co najmniej na bardzo długo odwlec przekazanie budynku Związkowi AK. To wszystko by się powiodło – bo ten chytry zabieg utrzymywano w ścisłej tajemnicy – gdyby nie to, że jedna z wysokich urzędniczek uczciwie ostrzegła pana prezesa Muszyńskiego, że coś takiego się kroi. E. M.: – To prawda. Nikomu o tym nie mówiłem, ale wtedy zacząłem osobiście atakować wojewodę. Umowę przekazania darowizny, oczywiście, przedłożyłem wcześniej radcom prawnym w Ministerstwie Skarbu Państwa. Nikt tam nie miał żadnych zastrzeżeń. Pojawiły się one potem nagle – zaczęto domagać się od nas kolejnych bezsensownych dokumentów. Do końca nie byliśmy pewni, czy podpisanie umowy w ogóle kiedykolwiek nastąpi, gdyż targi były niezwykle ostre. Strona przeciwna – na dobrą sprawę nie wiadomo kogo reprezentująca, nieżyczliwa – do końca miała chyba nadzieję, że do tego podpisania, mimo wcześniejszych uzgodnień, jednak nie dojdzie. Pomogły wspierające nas działania dyrektor Wydziału Skarbu Państwa i Przekształceń Własnościowych Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego Bożeny Grad, a szczególnie szefa Kancelarii Premiera Buzka ministra Mirosława Koźlakiewicza; przyszło polecenie od premiera, aby pan wojewoda podpisał dokument. To było 10 listopada 1999 r. – Miał Pan wówczas wielką satysfakcję, poczucie zwycięstwa? E. M.: – Tak, ale to poczucie trwało krótko, ponieważ już następnego dnia nie dostąpiłem zaszczytu uroczystego przejęcia budynku z rąk premiera Buzka... PAST-ę przejmował ówczesny prezes Światowego Związku Żołnierzy AK płk Stanisław Karolkiewicz, sam. Mnie zignorowano... Mimo że przecież byłem prezesem zarządu fundacji, adresatem całej korespondencji w tej sprawie, mimo że – powiem nieskromnie – przez wiele miesięcy sam walczyłem o PAST-ę. – Cóż, taki zawsze był w Polsce los prawdziwych, najbardziej zasłużonych AK-owców, Panie Prezesie. E. M.: – Pozostała mi tylko satysfakcja, że się udało, bo sam najlepiej wiem, że mogło się nie udać. – Ale zasłużył Pan chyba na wdzięczność AK-owskiego środowiska? E. M.: – No właśnie, najsmutniejsze jest, że tego nie jestem pewien... M. W.: – Obydwaj z Prezesem jesteśmy w komisji statutowej związku i tak się składa, że wszystkie nasze najważniejsze poprawki do statutu zostały w głosowaniu odrzucone, m.in. wprowadzenie do statutu „Preambuły” i przywrócenie może nie Rady Naczelnej, ale Rady Starszych (złożonej z kilku powszechnie szanowanych kombatantów), która dbałaby o kręgosłup moralny związku i zabierałaby głos w sprawach ważnych dla Polski, którego dziś brakuje. E. M.: – A ja mimo wszystko nie tracę nadziei, że w Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej zajdzie jakaś dobra zmiana. * * *