Reklama

Niedziela Rzeszowska

Kolęda sercu bliska

Lulajże, Jezuniu... to najpiękniejsza kołysanka świata. W jej rytm Najświętsza Matula tuli Boże Dziecię…

Niedziela rzeszowska 1/2021, str. V

[ TEMATY ]

kolęda

Bożena Sztajner/Niedziela

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

A jaka jest historia tej przeuroczej, wzruszającej kolędy, która na całym świecie jest synonimem polskości i chrześcijańskiej kultury? Jak twierdzą badacze, powstała ona najprawdopodobniej w połowie XVII wieku, choć pierwszy zapis tekstu znajdujemy w zbiorze z 1705 r. zachowanym w Archiwum Archidiecezjalnym w Poznaniu.

Kolejne zapisy tekstu kolędy znajdujemy w rękopisach z połowy XVIII wieku, m.in. Sióstr Benedyktynek w Staniątkach, kancjonałach Sióstr Franciszkanek czy Karmelitanek i innych. Po raz pierwszy tekst kolędy ukazał się drukiem w lwowskiej oficynie Szlichtynów w zbiorze kantyczek w 1767 r., a następnie w 1785 r.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Zapis melodii kolędy, jakże sercu bliskiej – w nieco innej wersji, niż znamy ją dzisiaj – ukazał się drukiem w 1843 r. w drukarni Stanisława Gieszkowskiego w antologii ks. Michała Marcina Mioduszewskiego Pastorałki i kolędy z melodyjami czyli piosnki wesołe ludu w czasie świąt Bożego Narodzenia po domach śpiewane a przez X.M.M.M. zebrane. Uwaga: Piosnki te w kościele śpiewane być niepowinny. A uzbierało się ich w omawianym zbiorze 292. Właśnie ukazał się reprint tego wydania.

Kolejne lata przynoszą różne formy prezentacji kolędy, zarówno co do tekstu, jak i melodii, choć tej drugiej zmiany dotyczą w mniejszym stopniu. Przykład znajdziemy w zbiorze pt. Kantyczki z nutami, zebrał Jan Kaszycki, kierownik Szkoły Ludowej w Krakowie, muzykę przejrzał Feliks Nowowiejski, dyrektor Towarzystwa Muzyczn. w Krakowie, wydał X. Melchior Kądzioła, redaktor «Prawdy». Kraków, 1911, Drukarnia «Prawdy» pod zarządem Józefa Jondry”. Na zewnętrznej, twardej okładce, złoconymi literami napisano: Kantyczki z nutami. Pójdźmy wszyscy do stajenki.

W tym unikalnym zbiorze, którego reprint na podstawie egzemplarza archiwalnego ukazał się staraniem Wydawnictwa Kurii Biskupiej w Lublinie w 1984 r. pod redakcją ks. dr. Władysława Zakrzewskiego, znajdujemy 264 utwory zebrane w dwóch działach: I – Kolędy kościelne (196) i II – Kolędy domowe i pastorałki (70). Kolęda Lulajże Jezuniu, moja perełko oznaczona jest numerem 73 i znajduje się na str. 133-134.

Reklama

Jakże nie zajrzeć do Śpiewnika kościelnego ks. Jana Siedleckiego, gdzie w wydaniu XXXIX, Kraków 1994, pod redakcją ks. prof. Karola Mrowca (redaktor naczelny) na str. 44-45 znajdziemy dwie wersje melodii naszej rzewnej kolędy.

Tak przez wieki kształtowała się historia tej najpiękniejszej, najserdeczniejszej, najczulszej kolędy. Niech nam mały Jezus błogosławi na wszystkich drogach naszego życia.

2020-12-28 16:23

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Archidiecezja szczecińsko – kamieńska: kolędy nie będzie co najmniej do czasu obowiązywania strefy czerwonej

[ TEMATY ]

kolęda

Graziako/Niedziela

Nie będzie kolędy w tradycyjnym terminie w okresie Bożego Narodzenia w archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej. Metropolita szczecińsko-kamieński abp Andrzej Dzięga postanowił, że kolęda nie odbędzie się co najmniej do czasu obowiązywania strefy czerwonej.

- W rzeczywistości trzeba przygotować się na formułę wizyty duszpasterskiej bardziej indywidualnej i rozciągniętej w czasie na cały rok, która w obecnym, nadzwyczajnym roku powinna się odbywać ze szczególnym wytłumaczeniem i przygotowaniem do tego parafian, oczywiście jeśli epidemiczne warunki będą na to pozwalały - informuje ks. dr Sławomir Zyga, kanclerz Kurii Metropolitalnej w Szczecinie. Mówiąc o zaleceniach arcybiskupa ks. dr Zyga podkreśla, że "aby w tradycyjnym okresie Bożego Narodzenia udzielić błogosławieństwa kapłańskiego poszczególnym rodzinom i domom, można w kolejne dni ogłaszać Mszę św. o błogosławieństwo dla rodzin i domów wskazanych grup parafian (np. według tradycyjnego planu wizyty duszpasterskiej), zapraszając wiernych do udziału w tej liturgii).

CZYTAJ DALEJ

Dziś Wielki Czwartek – początek Triduum Paschalnego

[ TEMATY ]

Wielki Czwartek

Pio Si/pl.fotolia.com

Od Wielkiego Czwartku Kościół rozpoczyna uroczyste obchody Triduum Paschalnego, w czasie którego będzie wspominać mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. W Wielki Czwartek liturgia uobecnia Ostatnią Wieczerzę, ustanowienie przez Jezusa Eucharystii oraz kapłaństwa służebnego.

Wielki Czwartek jest szczególnym świętem kapłanów. Rankiem, jeszcze przed wieczornym rozpoczęciem Triduum Paschalnego, ma miejsce szczególna Msza św. Co roku we wszystkich kościołach katedralnych biskup diecezjalny wraz z kapłanami (nierzadko z całej diecezji) odprawia Mszę św. Krzyżma. Poświęca się wówczas krzyżmo oraz oleje chorych i katechumenów. Przez cały rok służą one przy udzielaniu sakramentów chrztu, święceń kapłańskich, namaszczenia chorych, oraz konsekracji kościołów i ołtarzy. Namaszczenie krzyżem świętym oznacza przyjęcie daru Ducha Świętego.. Krzyżmo (inaczej chryzma, od gr. chrio, czyli namaszczać, chrisis, czyli namaszczenie) to jasny olej z oliwek, który jest zmieszany z ciemnym balsamem.

CZYTAJ DALEJ

Gorzkie Żale to od ponad trzech wieków jedno z najpopularniejszych nabożeństw pasyjnych w Polsce

2024-03-28 20:27

[ TEMATY ]

Gorzkie żale

Grób Pański

Karol Porwich/Niedziela

Adoracja przy Ciemnicy czy Grobie Pańskim to ostatnie szanse na wyśpiewanie Gorzkich Żali. To polskie nabożeństwo powstałe w 1707 r. wciąż cieszy się dużą popularnością. Tekst i melodia Gorzkich Żali pomagają wiernym kontemplować mękę Jezusa i towarzyszyć Mu, jak Maryja.

Autorem tekstu i struktury Gorzkich Żali jest ks. Wawrzyniec Benik ze zgromadzenia księży misjonarzy świętego Wincentego à Paulo. Pierwszy raz to pasyjne nabożeństwo wyśpiewało Bractwo Świętego Rocha w 13 marca 1707 r. w warszawskim kościele Świętego Krzyża i w szybkim tempie zyskało popularność w Warszawie, a potem w całej Polsce.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję