Walka z COVID-19

Kłótnie o szczepionki

Producenci szczepionek przeciw COVID-19: BioNTech,Pfizer i Moderna nie dotrzymują zobowiązań dotyczących dostaw, co spowodowało falę zawirowań. Mało kto wierzy w zapewnienia, że chodzi o zmianę trybu produkcji, a nie o większą siłę przebicia i wykupienie preparatu przez USA, Wielką Brytanię i Izrael. Zgodnie z zaleceniem Komisji Europejskiej do marca powinno być zaszczepionych 80% obywateli państw unijnych powyżej 80. roku życia, a do końca wakacji – 70% dorosłej populacji. Problemy z dostawami pokazały jednak, że to zbyt optymistyczny scenariusz i opóźnienie może być nawet kilkumiesięczne. Trwa też spór Komisji z brytyjsko-szwedzkim koncernem AstraZeneca, wywołany opóźnieniami dostaw szczepionek. KE nie wierzy firmie, że opóźnienia spowodowały problemy produkcyjne. Podejrzewa, że koncerny sprzedają szczepionki krajom, które płacą więcej. To wszystko spowodowało, że polskie rezerwy preparatu są na wyczerpaniu. – Kolejne problemy mogą się poważnie odbić na grafiku szczepień seniorów – zastrzega Michał Dworczyk, szef KPRM, pełnomocnik rządu ds. szczepień. Zapewnia, że każdy, kto otrzymał pierwszą dawkę szczepionki, ma zagwarantowaną również drugą. Mimo opóźnień i zmniejszenia dostaw szczepionek polskie władze zapewniają, że do końca pierwszego kwartału ma być zaszczepionych ok. 3 mln osób. Optymistycznie brzmią informacje o pracach nad polską szczepionką biotechnologiczną przeciw COVID-19 zespołu naukowców z Politechniki Warszawskiej. Potrzeba jednak farmaceutycznego partnera, pieniędzy i czasu, których zwyczajnie – nie ma.

Wojciech Dudkiewicz

Warszawa

70 tomów św. Tomasza

Projekt jest bardzo ambitny: wydanie 70 tomów Dzieł wszystkich św. Tomasza z Akwinu. Umowę w tej sprawie podpisały 28 stycznia – w liturgiczne wspomnienie św. Tomasza: Fundacja „Pro Futuro Theologiae”, Instytut Tomistyczny oraz wydawnictwo „W drodze”. Większość dzieł będzie przetłumaczona na język polski po raz pierwszy, a te wydane dotychczas w naszym kraju zostaną przetłumaczone ponownie. Premiera pierwszego tomu już za rok. – Chcemy zapewnić najwyższą jakość przekładów i redakcji. Do projektu zaprosiliśmy najwybitniejszych specjalistów w dziedzinie teologii średniowiecznej. Będziemy opracowywać kilka dzieł równocześnie. Dzięki temu będą się ukazywały co najmniej 4 tomy serii rocznie – powiedział o. Tomasz Grabowski, dominikanin, prezes wydawnictwa „W drodze”.

– To ogromne wyzwanie. Mamy szczerą nadzieję, że nasza praca przyniesie dużo dobra polskiej teologii i filozofii – dodał o. Mateusz Przanowski, dominikanin, dyrektor Instytutu Tomistycznego. Data rozpoczęcia wydawania dzieł św. Tomasza jest symboliczna – w tym roku będziemy obchodzić 800. rocznicę istnienia Polskiej Prowincji Zakonu Kaznodziejskiego Ojców Dominikanów.

j.k.

Papież do Polaków

Czyńcie nowe życie

Na zakończenie audiencji ogólnej papież Franciszek wyraził pragnienie, aby każdy w swoim życiu z hojnością rozsiewał wokół siebie radość z miłowania i służenia Jezusowi. – Pozdrawiam serdecznie Polaków. Obchodzimy wspomnienie św. Anieli Merici, założycielki Towarzystwa św. Urszuli. Z jej duchowości wyrosły liczne zgromadzenia sióstr urszulanek, obecnych także w Polsce – zaznaczył Ojciec Święty.

– Święta Aniela, zainspirowana Słowem Bożym, pragnęła, aby siostry, bezgranicznie oddane Bogu i ubogim, z odwagą podejmowały pracę wychowawczą wśród dzieci i młodzieży. Zachęcała: „Trzymając się starych dróg, czyńcie życie nowe!”. Życzę, aby za jej przykładem codzienna lektura Pisma Świętego pomagała wam świadczyć z radością o waszej wierze.

j.k.

Bliski Wschód

Znieście sankcje!

Przywódcy bliskowschodnich Kościołów wzywają prezydenta USA Joe Bidena do zniesienia sankcji gospodarczych nałożonych na Syrię. W liście skierowanym do amerykańskiego przywódcy apelują także o udzielenie pomocy Syryjczykom w złagodzeniu kryzysu humanitarnego, który grozi wywołaniem nowej fali destabilizacji na Bliskim Wschodzie. Wśród sygnatariuszy znaleźli się m.in. patriarchowie: syrokatolicki, melchicki katolicki i syrokatolicki prawosławny. Sekretarz generalny Bliskowschodniej Rady Kościołów Michel Abs, który przesłał list do Waszyngtonu, podkreśla, że sankcje nałożone przez USA pogarszają i tak tragiczną sytuację humanitarną w tym kraju, zwłaszcza w czasie pandemii COVID-19. Cytowana w liście Alena Douhan, sprawozdawczyni ONZ ds. negatywnego wpływu jednostronnych środków przymusu, również zwróciła się do USA o zniesienie sankcji. Jak zaznaczyła, w obecnym kryzysie sanitarnym blokowanie handlu i inwestycji niezbędnych do funkcjonowania syryjskiego systemu opieki zdrowotnej jest niehumanitarne. Sankcje nie mają większego wpływu na rządy. Ich konsekwencje najbardziej dotykają najbiedniejszych, wpędzają kraj w katastrofę humanitarną. UNICEF zwraca uwagę na sytuację syryjskiej młodzieży – ponad połowa dzieci nie ma dostępu do edukacji. Syria może popaść w skrajny analfabetyzm i niezdolność do rozwoju, a z takiej sytuacji może się już nigdy nie podnieść. – Organizacje międzynarodowe muszą zareagować natychmiast – alarmuje UNICEF.

j.k.

Wielka Brytania

Eutanazja

Przypadek Polaka, który zmarł w szpitalu w Plymouth po odłączeniu od aparatury podającej wodę i pożywienie, nie jest odosobniony. Stał się głośny w Polsce, ale na Wyspach eutanazja bierna jest praktykowana od 2018 r. – w oparciu o orzeczenie Sądu Najwyższego, a jeśli nie ma sprzeciwu rodziny, bez konieczności wyroku sądowego. Od lat 90. ubiegłego wieku w sądach przybywało spraw związanych z sytuacją ciężkiego uszkodzenia ciała i brakiem poprawy zdrowia mimo podtrzymywania życia za pomocą specjalistycznej aparatury przez kilka lat. Przełomowa była sprawa z 1993 r., gdy sąd zdecydował o zakończeniu życia Anthony’ego Blanda. Od tamtego czasu co roku w Anglii i Walii pojawia się ok. 1,5 tys. nowych przypadków ludzi, którzy nie rokują na powrót do normalnego życia. Najgłośniejsza obecnie sprawa dotyczy 5-letniej Pippy Knight, która od 2 lat jest podtrzymywana przy życiu za pomocą aparatury. Sąd Najwyższy wydał wyrok zgodny z oczekiwaniami szpitala o zaprzestaniu jej leczenia.

w.d.

Polska

Odszedł mistrz

Odszedł najlepszy polski kolarz. Ryszard Szurkowski był mistrzem świata z 1973 r., dwukrotnym srebrnym medalistą olimpijskim i czterokrotnym zwycięzcą Wyścigu Pokoju. W 2018 r. podczas wyścigu weteranów w niemieckiej Kolonii uległ poważnemu wypadkowi, po którym nie wrócił już do pełni sił.

Urodził się w 1946 r. w Świebodowie na Dolnym Śląsku. Jako 22-latek wygrał w mistrzostwach Polski w przełajach. Potem było już tylko lepiej – wkrótce zadebiutował w największej wówczas imprezie na świecie dla amatorów – Wyścigu Pokoju. Zajął wtedy drugie miejsce. Przez wiele lat uważano go za najlepszego kolarza amatora na świecie. Tęczową koszulkę indywidualnie zdobył raz – w 1973 r. w Barcelonie. Interesowały się nim najlepsze kluby kolarskie na świecie, ale w czasach Polski Ludowej nasi kolarze nie mieli możliwości przejść na zawodowstwo. Po zakończeniu kariery prowadził kadrę narodową. Szurkowski był także twórcą pierwszej w Polsce kolarskiej grupy zawodowej Exbud, dyrektorem polskiej części Wyścigu Pokoju, a także prezesem Polskiego Związku Kolarskiego.

j.k.

Turcja

Ratujmy dziedzictwo

Trzeba pilnie ratować dziedzictwo chrześcijańskie w Turcji – apelują naukowcy ze stambulskiego Centrum Badań nad Anatolią. Pilnego ratunku wymaga w Turcji 5 tys. kościołów i 650 chrześcijańskich klasztorów. Wielu obiektom grozi bezpowrotne zniszczenie, tymczasem są one świadectwem głoszenia Ewangelii jeszcze w czasach biblijnych. Naukowcy wskazują, że ratowanie chrześcijańskiego dziedzictwa nie jest działaniem stricte religijnym – chodzi bowiem o zachowanie tożsamości tych terenów i ich kultury. Dlatego wzywają oni tureckie władze do wsparcia tych działań. O niszczeniu chrześcijańskich zabytków stało się głośno po tym, gdy w internecie pokazano, jak miejscowi muzułmanie urządzają sobie grilla na ruinach niszczejącej ormiańskiej świątyni pw. Maryi Panny w Germuş k. Urfy na południowym wschodzie kraju.

w.d.

USA

Mściwi demokraci

Izba Reprezentantów amerykańskiego Kongresu przekazała do Senatu artykuł impeachmentu Donalda Trumpa. Izba zarzuca byłemu prezydentowi podburzanie swoich zwolenników do ataku na Kongres, do którego doszło 6 stycznia. Proces Trumpa rozpocznie się w drugim tygodniu lutego. Amerykanie są podzieleni w sprawie losu byłego przywódcy USA. O tym, czy Trump jest winny zarzutu podburzania swoich zwolenników do szturmu na Kongres i sprowokowania rebelii przeciwko państwu, zadecyduje 100 senatorów, którzy będą pełnić funkcję ławy przysięgłych. Jest wśród nich 50 demokratów i 50 republikanów. Do skazania w procedurze impeachmentu potrzeba dwóch trzecich głosów. Oznacza to, że wniosek o uznanie Trumpa winnym zarzucanych mu czynów musiałoby poprzeć co najmniej 17 republikanów. Gdyby były prezydent został uznany za winnego, to zwykłą większością głosów Senat mógłby zakazać mu sprawowania funkcji państwowych. Donald Trump jest pierwszym w historii prezydentem USA dwukrotnie postawionym w stan oskarżenia w procedurze impeachmentu.

w.d.

Rosja

Eskalacja protestów

Od 23 stycznia trwają protesty i wiece solidarności z aresztowanym opozycjonistą Aleksiejem Nawalnym. W ponad 120 miastach skupiają łącznie od 110 do 160 tys. uczestników. Powodem protestów był – obok aresztowania Nawalnego – emitowany w internecie film, przygotowany przez Fundację Walki z Korupcją Nawalnego, o okazałym pałacu zbudowanym dla Władimira Putina w Gelendżyku nad Morzem Czarnym. Film Pałac dla Putina. Historia największej łapówki drobiazgowo analizuje mechanizmy korupcji, w których centrum stoi prezydent. Rosyjskie władze są zaskoczone skalą demonstracji. Media obiegły zdjęcia, na których widnieje transparent z hasłem: „Jeden za wszystkich, wszyscy za jednego”. W najbliższych tygodniach należy się spodziewać fali represji mających zapobiec kontynuowaniu akcji. Kreml obawia się eskalacji protestów oraz rosnącego niezadowolenia społeczeństwa, co może mieć wpływ na przebieg wyborów parlamentarnych zaplanowanych na wrzesień.

w.d.

Kalisz

Biskup Bryl

Damian Bryl, dotychczasowy biskup pomocniczy archidiecezji poznańskiej, został mianowany biskupem kaliskim. Ma 52 lata. Po święceniach kapłańskich w 1994 r. i pracy wikariusza w jednej z parafii w Środzie Wielkopolskiej w 1996 r. podjął studia na Uniwersytecie Nawarry w Pampelunie, które ukończył doktoratem z teologii. Od 2001 r. był ojcem duchownym w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Poznaniu. W latach 2006-10 pracował jako adiunkt na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Biskup Bryl zajmował się także dziennikarstwem. Pracował w redakcji miesięcznika Katecheta, najpierw jako zastępca redaktora naczelnego, a następnie do 2006 r. jako redaktor naczelny. Był również redaktorem czasopisma Teologia i Moralność. We wrześniu 2013 r. przyjął sakrę biskupią, a jako swoją dewizę przyjął słowa z Drugiego Listu św. Pawła do Koryntian: Caritas Christi urget no (Miłość Chrystusa przynagla nas). W Konferencji Episkopatu Polski został członkiem Komisji Wychowania Katolickiego, Komisji ds. Duchowieństwa, Rady ds. Rodziny i Ogólnopolskiego Komitetu Organizacyjnego Obchodów 1050. Rocznicy Chrztu Polski w 2016 r. W sierpniu 2020 r. został wybrany na członka Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski. Biskup Bryl zastąpi biskupa kaliskiego Edwarda Janiaka, który zrezygnował ze stanowiska jesienią ub.r. Rządy przejmie od abp. Grzegorza Rysia, który diecezją kaliską zarządza jako administrator apostolski sede vacante.

j.k.

Holandia

To nie dla nich

Do ostrych zamieszek doszło po tym, gdy rząd zdecydował się na wprowadzenie pierwszej od czasu II wojny światowej godziny policyjnej w tym kraju. Powód: obawy w związku z rozprzestrzenianiem się bardziej zakaźnych wariantów SARS-CoV-2. Do zamieszek dochodziło przez kilka nocy z rzędu. Zatrzymano kilkaset osób w Amsterdamie, Rotterdamie i Haarlem. Grupy protestujących wzniecały pożary, obrzucały kamieniami policję i plądrowały sklepy.

j.k.

Australia

Nie chcą takiego święta

Pięć osób aresztowano w Sydney za naruszenie porządku publicznego i przepychanki z policją podczas, w większości pokojowych, protestów w czasie obchodów Dnia Australii. Po kilka tysięcy osób wyszło na ulice Sydney, Melbourne, Adelajdy i Brisbane, by zamanifestować sprzeciw wobec tego święta i złego traktowania rdzennej ludności – Aborygenów. Wielu ludzi ubranych było w koszulki z czarno-żółto-czerwoną flagą aborygeńską. 26 stycznia Australia upamiętniała założenie w 1788 r. pierwszej stałej osady na kontynencie – kolonii karnej w dzisiejszym Sydney. Przybycie pierwszych białych osadników zapoczątkowało jednak okres niesprawiedliwości wobec Aborygenów. Dla wielu przedstawicieli rdzennej ludności, obecnej tu od 50 tys. lat, jest to Dzień Inwazji – rocznica rozpoczęcia brytyjskiej kolonizacji ich ziem i brutalnego podboju. Podczas wieców w całym kraju wznoszono m.in. hasło: „To zawsze była, zawsze będzie ziemia Aborygenów”. – Kiedy zniosą Dzień Australii, być może Dzień Inwazji będzie nieco spokojniejszy. Dopóki upamiętnia się ludobójstwo, nie będziemy milczeć – powiedziała Lizzie Jarrett, organizatorka protestów rdzennej ludności w Sydney. Aborygeni uzyskali obywatelstwo australijskie dopiero w 1967 r. Są często uważani za obywateli drugiej kategorii; niemal wszystkie wskaźniki gospodarcze i socjalne są dla nich niekorzystne. Aborygeni stanowią ok. 3% mieszkańców 25-milionowej Australii, ale aż 28% wszystkich więźniów.

w.d.

Raport

Atrakcyjni dla biznesu

Subiektywnie Trójmiasto, Poznań i Wrocław, a obiektywnie Warszawa, Kraków i Katowice są najlepszymi miejscami w Polsce dla działania firm z sektora nowoczesnych usług biznesowych. Pierwszy ranking oparto na opiniach menedżerów takich właśnie firm, a drugi – na podstawie danych statystycznych. Raport przedstawił Związek Liderów Sektora Usług Biznesowych ABSL skupiający w Polsce firmy zatrudniające ponad 300 tys. osób. Oceniano m.in.: dostępność komunikacyjną, wielkość tzw. puli talentów, koszty pracy, dostępność biur, ich jakość, jakość życia, jakość uniwersytetów, kooperację z agencjami wsparcia inwestorów i rozwoju. Przy okazji dowiedzieliśmy się, że Polska najpewniej będzie beneficjentem przenoszenia oddziałów firm bliżej produkcji lub centrów decyzyjnych. Skracanie łańcuchów dostaw spowoduje, że centra w Polsce przejmą zlecenia płynące do Azji.

j.k.

Hiszpania

Socjalizm bez pracy

Aż 40,9% młodych ludzi poniżej 25. roku życia – ponad dwa razy więcej niż średnio w UE – nie ma w Hiszpanii pracy. Ogółem bezrobotnych jest 16,4%. Socjalistyczny premier Pedro Sánchez przyznał, że bezrobocie wśród młodych jest niedopuszczalnie wysokie, jego rząd nie ma jednak pomysłu ani pieniędzy na to, żeby coś zmienić. Na walkę z bezrobociem wśród młodzieży hiszpański rząd przeznaczy ok. 750 mln euro – 10% środków budżetowych na wzrost zatrudnienia w 2021 r. Sánchez widzi szansę na poprawę sytuacji w zatwierdzeniu nowego prawa edukacyjnego, pogłębieniu kompetencji cyfrowych oraz we wprowadzeniu różnych zachęt dla firm, by zatrudniały młodych na płatne praktyki i szkolenia.

j.k.

Rynek pracy

Wracają

Polska ma być coraz bardziej atrakcyjna dla pracowników z zagranicy. Kryzys wywołany pandemią w gospodarce Ukrainy, sytuacja polityczno-gospodarcza na Białorusi, osłabienie rubla i hrywny zwiększyły tam liczbę chętnych do emigracji zarobkowej do Polski. Odsetek imigrantów, którzy stanowią ok. 7-8% wszystkich zatrudnionych w polskiej gospodarce, ma w tym roku wzrosnąć. Pracodawcom powinno być łatwiej o pracowników ze Wschodu, bo podaż tych kandydatów na pracowników przewyższa popyt. Po fali wyjazdów wiosną 2020 r., zaraz po wybuchu pandemii, pracownicy ze Wschodu zaczęli wracać do Polski.

j.k.

Estonia

Pierwsza kobieta premier

Na czele nowego rządu stworzonego przez Estońską Partię Reform oraz Estońską Partię Centrum stanęła 43-letnia Kaja Kallas, pierwsza kobieta premier w tym kraju. Poprzedni rząd upadł po aferze korupcyjnej, w którą zamieszani byli przedstawiciele Estońskiej Partii Centrum, w tym sekretarz generalny Mihhail Korb. Chodziło o udzielenie przez państwową agencję KredEx 39 mln euro pożyczki na projekt budowlany w nadmorskiej dzielnicy Tallina. W zamian za to biznesmen Hillar Teder zgodził się na wsparcie finansowe partii.

j.k.