Reklama

Felietony

Wielka Karta małej szkoły

Na szczęście pojawiła się pewna Włoszka, która powiedziała w tych dniach: jestem kobietą, jestem matką, jestem chrześcijanką.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Na stronach internetowych mojego macierzystego uniwersytetu znalazłem informację o tym, że pani rektor uczelni (nazywana też rektorką) podpisała w Bolonii odnowioną Magna Charta Universitatum. To dokument, który powstał w 1998 r. z okazji rocznicy powstania Uniwersytetu Bolońskiego i stanowi – jak można wnioskować ze wzniosłego tytułu – ważny i wiodący dokument świata akademickiego. Informacja zamieszczona też na stronach innych polskich uczelni podaje, że obecni rektorzy (ok. 200) podpisali znowelizowany tekst Karty.

Przyznam się, że trudno jest mi odnaleźć tę zaktualizowaną wersję. Sięgam zatem do dokumentu źródłowego, a także do jego nowelizacji z 2020 r. Dokument źródłowy z 1998 r. obejmuje półtorej strony standardowego wydruku i składa się z trzech elementów: preambuły, zestawu wartości i środków umożliwiających ich realizację. Oczywiście, szczególnie interesuje mnie ów zespół wartości promowanych w dokumencie. Są cztery. Pierwszą z nich jest autonomia uniwersytetu, drugą – integralność kształcenia i badań naukowych, trzecią – swoboda badań naukowych i kształcenia, oznaczająca odrzucanie nietolerancji i stałą otwartość na dialog, i wreszcie czwarta – odpowiedzialność za utrwalanie europejskiej tradycji humanistycznej oraz potwierdzanie konieczności dialogu międzykulturowego. Sformułowania są proste i ogólnikowe, dopuszczają zatem pluralizm interpretacji. Muszę przyznać, że np. nie jest dla mnie jasne, czym jest „europejska tradycja humanistyczna” – czy chodzi o humanizm kształtowany przez genialną filozofię arystotelesowsko-tomistyczną, czy o mordercze, a przecież szczycące się hasłami oświecenia dokonania rewolucji francuskiej, czy o humanizm z 1968 r. wykrzykiwany na paryskim bruku, czy o ten, który proklamował 22 października 1978 r. Jan Paweł II. Próbuję rozjaśnić swoje niepewności dokumentem znowelizowanym z 2020 r.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Twórcy odnowionej Karty skupili się na jej dwóch częściach – preambule i katalogu wartości. Pominięto środki, być może dlatego, że sam dobór wartości jest integralnie z nimi powiązany. Druga część Karty nosi tytuł „Zasady wartości i odpowiedzialności”, ale tak naprawdę opisuje pewne hasła wpisywane w tzw. misję uniwersytetu. Moją uwagę przykuły tym razem dwie wartości – dwa wskazania. Otóż tworząc i rozpowszechniając wiedzę, uniwersytety mają „kwestionować dogmaty i ustanowione doktryny i zachęcać do krytycznego myślenia” wszystkich studentów i uczonych. Gdyby znalazło się tam małe słowo „prawda” – np. w wersji: mają prawo kwestionować ustanowione doktryny w poszukiwaniu prawdy – nie miałbym z tym zdaniem trudności. A tak mam. Na razie w stanie zalążkowym. Czytam dalej, starając się uzupełnić swoją wiedzę: „Uniwersytety są niedyskryminacyjnymi przestrzeniami tolerancji i szacunku, w których kwitnie różnorodność perspektyw i gdzie dominuje inkluzywność, zakorzeniona w zasadach równości i uczciwości”. Czy mogę precyzyjnie wyjaśnić sens tych słów? Nie, nie mogę. Chcąc jednak przygotować się lepiej do europejskości mojego uniwersytetu i wyzwań, które tradycja europejska stawia przede mną w tym roku rozwoju dalszego progresu europejskości, kierowany krótką notką informacyjną na jego stronie internetowej próbuję przejrzeć program konferencji towarzyszącej podpisaniu owej znowelizowanej Karty.

Reklama

Tematem konferencji, która odbywała się w dniach 14-16 września, było zaangażowanie uniwersytetów w społeczeństwo w burzliwych czasach. Pośród wielu tematów zamieszczonych w programie zainteresował mnie zwłaszcza ten zatytułowany „Uniwersytety, wolność akademicka i prawa człowieka”. Prelegentką była pani profesor (profesorka? profesora?) Rita Monticelli z Uniwersytetu Bolońskiego, radna miejska ds. praw człowieka i dialogu międzyreligijnego. Pani profesor (przepraszam za chyba nieinkluzywność) na tymże uniwersytecie wykłada Gender Studies, Feminist Theories: Between Difference and Diversity, teorie postkolonialne i historię kultury.

I w tym momencie wszystko staje się jasne: i wolność akademicka, i prawa człowieka, i uniwersytety, i Wielka Karta, i owo podważanie dogmatów i to, co zdaje się być arogancją wobec prawdy... Na szczęście pojawiła się poza przestrzenią uniwersytetu pewna Włoszka, która powiedziała w tych dniach: jestem kobietą, jestem matką, jestem chrześcijanką. I powiedziała więcej o europejskich tradycjach humanistycznych niż bolońskie spotkanie.

2022-10-04 12:22

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Zemsta, zemsta na wrogu…

Nowy rząd nie ukrywa, że jego celem stają się konkretne rozliczenia. Ten proces sięga jednak nie tylko sfery personalnej czy instytucjonalnej, ale też sfery idei.

Początek nowego roku ukierunkowuje nasze spojrzenie na przyszłość. Ale w obecnych realiach polskiej rzeczywistości trudno jest się oderwać od tej niedalekiej przeszłości, choćby od wydarzeń z 19 grudnia minionego roku, kiedy to ukonstytuowana władza, zwana Koalicją 13 grudnia (od daty jej zaprzysiężenia), dokonała zawłaszczenia mediów publicznych. Motywami tego zawłaszczenia – jak tłumaczono – są chęć odcięcia się od minionych 8 lat i zmiany. A zatem nasza przyszłość jest bardzo powiązana z przeszłością i pewnymi zobowiązaniami wobec niej.

CZYTAJ DALEJ

Prezydent zawetował nowelizację prawa dotyczącą tabletki "dzień po"

2024-03-29 13:23

[ TEMATY ]

Andrzej Duda

Pigułka „dzień po”

PAP/Łukasz Gągulski

Prezydent RP Andrzej Duda, na podstawie art. 122 ust. 5 Konstytucji RP, zdecydował o skierowaniu nowelizacji Prawa farmaceutycznego do Sejmu RP z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie ustawy (tzw. weto).

Podstawowym uzasadnieniem decyzji Prezydenta RP jest wola poszanowania konstytucyjnych praw i standardu ochrony zdrowia dzieci.

CZYTAJ DALEJ

„Polacy bardzo kochają nabożeństwo drogi krzyżowej” – śladami Męki Pańskiej na Jasnej Górze

2024-03-29 16:34

[ TEMATY ]

Jasna Góra

Droga Krzyżowa

Karol Porwich/Niedziela

„Polacy bardzo kochają nabożeństwo drogi krzyżowej” można powiedzieć i dziś za paulinem o. Euzebiuszem Rejman, inicjatorem powstania monumentalnej Golgoty okalającej fortyfikację Jasnej Góry. Jasnogórskie Via Crucis, jak ta na wałach czy autorstwa Jerzego Dudy Gracza, oprócz wymiaru duchowego, są też wyjątkowymi dziełami polskiej sztuki religijnej.


Podziel się cytatem

Jednym z rysów charakterystycznych maryjnego sanktuarium na Jasnej Górze jest rozważanie Męki Pańskiej, zwłaszcza wokół klasztoru bez względu na porę roku. Tą drogą już od ponad 100 lat nieustannie podążają pielgrzymi. Wielokrotnie widywano tu kard. Karola Wojtyłę, który jako arcybiskup krakowski przyjeżdżał na Jasną Górę i samotnie odprawiał drogę krzyżową. Nabożeństwo drogi krzyżowej jest stałym elementem programu np. pielgrzymek maturzystów. Ta licząca ponad sto lat droga krzyżowa znajduje się w dawnej fosie okalającej fortyfikacje, a dziś w ogrodach paulińskich objętych klauzurą. Tworzy ją 14 monumentalnych stacji Męki Pańskiej. Powstały na początku XX wieku z inicjatywy ówczesnego przeora Jasnej Góry Euzebiusza Rejmana. Zostały zaprojektowane i wzniesione w latach 1900-1913 w powiązaniu z obchodami roku jubileuszowego 1900 i odbudową Jasnej Góry. Stacje zostały poświęcone w 1913 r. W uroczystości wzięło wówczas udział ok. 300 tys. pielgrzymów. Starania w celu rozpoczęcia budowy Drogi Krzyżowej na wałach paulini zainicjowali jeszcze w 1864 r., ale spotkały się one z decyzją odmowną ówczesnych carskich władz. Szansa na realizację wizji pojawiła się dopiero w 1898 r, kiedy to Jasną Górę opuściły kwaterujące na niej wojska rosyjskie, przenosząc się na teren miasta.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję