Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego wydawana jest osobom, które są uprawnione do opieki medycznej w ramach NFZ. Umożliwia skorzystanie, w razie nagłej potrzeby, z publicznej opieki zdrowotnej w prawie wszystkich krajach europejskich. Karta EKUZ jest ważna z dokumentem tożsamości i trzeba ją mieć w przypadku wyjazdu za granicę – na urlop, studia, w ramach podróży służbowej czy wymiany młodzieżowej.

Warto jednak wiedzieć, że świadczenia w ramach ubezpieczenia zdrowotnego w poszczególnych krajach są udzielane na takich samych zasadach, na jakich korzystają z nich obywatele danego państwa. Ponieważ zakres świadczeń dotyczących np. porady lekarskiej, wystawienia recepty czy pobytu w szpitalu często jest inny niż w Polsce, w celu uniknięcia zaskoczenia trzeba uzyskać taką wiedzę przed wyjazdem.

Przezde wszystkim jednak musimy się upewnić, czy mamy kartę EKUZ i czy nie minął termin jej ważności, ponieważ wydawana jest ona na różne okresy. Dla przykładu: osoby zatrudnione lub prowadzące działalność gospodarczą otrzymują ją na 3 lata. Osoby, które osiągnęły wiek emerytalny i pobierają emeryturę, otrzymują kartę EKUZ na 20 lat. Różnice występują również w odniesieniu do osób niepełnoletnich, zatrudnionych w rolnictwie, bezrobotnych, zarejestrowanych w urzędzie pracy itd.; dlatego za każdym razem trzeba sprawdzić konkretną sytuację.

Wydana w Polsce karta EKUZ obowiązuje w krajach UE, w Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz Islandii, Szwajcarii, Norwegii i Liechtensteinie. Skorzystamy z niej na kontynencie, ale również w oddalonych od niego popularnych miejscach wakacyjnych, takich jak Wyspy Kanaryjskie czy Madera.

W przypadku zachorowania trzeba się zgłosić do najbliższej placówki medycznej, która ma podpisaną umowę z funduszem ubezpieczenia zdrowotnego w danym kraju, z dokumentem tożsamości i kartą EKUZ. Trzeba się liczyć z tym, że możemy zostać poproszeni o uregulowanie niektórych kosztów za leczenie w ramach państwowej opieki zdrowotnej. Dla przykładu: w Chorwacji do wizyty u lekarza pierwszego kontaktu trzeba dopłacić 1,32 euro. Za leczenie specjalistyczne i szpitalne pacjent ponosi 20% odpłatności, nie więcej jednak niż 265,44 euro. W Finlandii wizyta u lekarza ogólnego (w tym badania laboratoryjne i prześwietlenia RTG) kosztuje do 16,10 euro w godzinach przyjęć, poza nimi – do 22,10 euro, wizyta u specjalisty – 32,10 euro, a leczenie w szpitalu – do 38,10 euro za każdy dzień pobytu. W Niemczech placówki, które zawarły umowę z regionalną kasą chorych, oznaczone są tablicą z napisem: Kassenarzt lub Alle Kassen. Niektóre świadczenia są płatne, np. do pobytu w szpitalu trzeba dopłacić ok. 10 euro za dzień, a w przypadku świadczeń ponadstandardowych (np. pokój jednoosobowy) pacjent ponosi całość kosztów. Na Litwie i Węgrzech większość świadczeń w ramach państwowej opieki jest bezpłatna. Zasady refundacji leków natomiast są w poszczególnych krajach bardzo zróżnicowane. EKUZ nie pokrywa kosztów powrotu do kraju w związku z nagłym zachorowaniem.

Wniosek o kartę EKUZ możemy złożyć osobiście w oddziale lub delegaturze NFZ i wtedy otrzymamy ją od ręki. Możemy również wysłać wniosek pocztą tradycyjną lub elektronicznie – za pośrednictwem ePUAP lub Internetowego Konta Pacjenta (IKP). Wtedy jednak załatwienie wniosku potrwa kilka, kilkanaście dni. Karta EKUZ wydawana jest bezpłatnie.