Reklama

Historia

Niezasłużenie zapomniany

Pisarz, polityk, działacz społeczny, ideolog. Czy bez Romana Dmowskiego powstanie wielkopolskie miałoby szanse na powodzenie?

2024-12-28 16:58

Niedziela Ogólnopolska 1/2025, str. 56-57

[ TEMATY ]

Roman Dmowski

Adobe Stock

Roman Dmowski (1864-1939)

Roman Dmowski (1864-1939)

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kiedy myślimy o zwycięskim powstaniu wielkopolskim z 1918 r., automatycznie pojawia się postać Ignacego Jana Paderewskiego, którego przyjazd do Poznania 26 grudnia stał się iskrą dla wybuchu insurekcji. Warto jednak pamiętać, że to zwycięstwo nie miało tylko jednego ojca. Zapomnianym wątkiem tej historii są z pewnością zasługi Romana Dmowskiego i Narodowej Demokracji dla włączenia Wielkopolski do odrodzonej Polski.

Prekursorzy idei zachodniej

Myśl zachodnia, rozumiana jako idea włączenia do przyszłej Polski ziem zaboru pruskiego, była pod koniec XIX wieku nieobecna w myśleniu większości polskich elit. Wyjątkiem był tu obóz narodowo-demokratyczny skupiony wokół Dmowskiego i jego współpracowników. Na łamach Przeglądu Wszechpolskiego, głównego pisma Narodowej Demokracji wydawanego w Galicji, pisano otwarcie o wielkim znaczeniu ziem zachodnich dla przyszłej Polski, kiedy jeszcze niewielu w ogóle wierzyło w odzyskanie niepodległości. Już w 1887 r. w warszawskim Głosie wzywano polskie elity do przestawienia hierarchii priorytetów: „Nasi politycy marzą jeszcze o Wilnie i Kijowie, ale o Poznań mniej dbają, o Gdańsku prawie zapomnieli, a o Królewcu i Opolu nie myślą zgoła”. Trafnie oceniając stanowisko Niemców w tej kwestii, Dmowski nie miał złudzeń: „Interesy Prusaków nad Wartą, nad dolnym brzegiem Wisły i na pobrzeżu bałtyckim nie pozwolą im ustać w walce z nami, że zatem dążenie do eksterminacji (...) będzie trwało dopóty, dopóki ziemie te do Prus będą należały i dopóki będzie biło tętno życia polskiego”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Pełna treść tego i pozostałych artykułów z NIEDZIELI 1/2025 w wersji drukowanej tygodnika lub w e-wydaniu .

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Inauguracja Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. R. Dmowskiego i I.J. Paderewskiego

W czwartek na Zamku Królewskim w Warszawie z udziałem ministra kultury zostanie powołana Rada Programowa Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. R. Dmowskiego i I.J. Paderewskiego

Wydarzenie rozpocznie się o godz. 10.30 . Będzie transmitowane na Facebooku Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej. W Sali Koncertowej Zamku Królewskiego odbędzie się oficjalne ogłoszenie składu i powołanie Rady Programowej Instytutu.
CZYTAJ DALEJ

Zmarł ks. Dariusz Tuszyński

2024-12-31 22:05

[ TEMATY ]

nekrolog

Zielona Góra

Bobrowice

Materiały kurialne

śp. ks. Dariusz Tuszyński

śp. ks. Dariusz Tuszyński

Wieczorem 31 grudnia 2024 roku, w wieku 38 lat, odszedł do wieczności ks. Dariusz Tuszyński, wikariusz parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Bobrowicach.

Urodził się 2 października 1986 roku w Głogowie. Ukończył Wyższe Seminarium Duchowne w Gościkowie-Paradyżu. Pochodził z parafii pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Głogowie. Święcenia diakonatu otrzymał 14 maja 2011 w konkatedrze św. Jadwigi Śląskiej w Zielonej Górze. Święcenia kapłańskie przyjął 26 maja 2012 w katedrze Wniebowzięcia NMP w Gorzowie Wlkp. Od sierpnia 2024 posługiwał w parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Bobrowicach.
CZYTAJ DALEJ

Świat promuje grzech - biskupi Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego w orędziu na Boże Narodzenie

2025-01-07 20:06

[ TEMATY ]

świat

grzech

Autokefaliczny Kościół Prawosławny

Karol Porwich/Niedziela

Współczesny świat bardziej promuje grzech, podając w wątpliwość tradycyjne wartości - napisali biskupi Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (PAKP). Dzisiejszy człowiek jest często zagubiony i lekko poddaje się współczesnej sekularyzacji - ubolewają biskupi w orędziu na Boże Narodzenie, które prawosławni obchodzą dziś, 7 stycznia.

Autorzy orędzia zachęcają do duchowej czujności. “Trwajmy w zdrowej nauce św. Cerkwi, czego przykład dają nam nasi przodkowie. Utwierdzajmy swoją wiarę na twardym kamieniu wiary naszych Ojców i Matek” - zachęcają hierarchowie. W tym kontekście cytują m.in słowa św. Pawła z Listu do Rzymian: “Nie daj się zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj”.
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję