To choroba skóry i tkanki podskórnej, której nie wolno lekceważyć. Jeżeli wystąpi raz, ma tendencję do nawracania, może też spowodować komplikacje, np. zapalenie żył.

Czynniki ryzyka

Różę wywołują bakterie z rodziny paciorkowców, przede wszystkim Streptococcus pyogenes. Patogeny mogą wniknąć do organizmu np. w miejscu uszkodzenia skóry, mogą to być nawet niewielkie zranienie czy miejsce po ukąszeniu owada lub po zadrapaniu. Czynnikiem zwiększającym ryzyko zachorowania na różę jest przewlekły obrzęk kończyn – w tej grupie są m.in. cierpiące na obrzęk limfatyczny pacjentki po mastektomii. Ryzyko choroby zwiększa się także u osób z niewydolnością krążenia, obniżoną odpornością – także związaną z wiekiem, chorujących na cukrzycę lub różne postacie grzybic skóry, mających żylaki, nadużywających alkoholu lub nieprzestrzegających zasad higieny.

Róża jest chorobą rozwijającą się bardzo szybko. Jej charakterystycznymi objawami są zmiany na skórze, najczęściej na podudziu, rzadziej na twarzy lub ramionach. Skóra w zmienionych chorobowo miejscach jest ciemnoczerwona, błyszcząca i cieplejsza niż reszta ciała, często też pojawiają się obrzęk i ból, a w niektórych postaciach choroby mogą wystąpić krwawe wybroczyny lub pęcherze. Możliwymi objawami ogólnymi są m.in.: powiększenie węzłów chłonnych i ich bolesność przy dotyku, wysoka temperatura i uczucie rozbicia mogące przypominać grypę.

Leczenie i profilaktyka

Leczeniem róży zajmują się lekarze POZ i dermatolodzy. W większości przypadków wystarcza leczenie w warunkach domowych – przyjmuje się antybiotyk w postaci doustnej, standardowo przez 7-10 dni. Jeżeli na dotkniętej zmianami skórze pojawią się rany, trzeba to zgłosić lekarzowi w celu zastosowania leczenia miejscowego w postaci maści lub okładów, ewentualnie wykonania badania mikrobiologicznego. Pacjenci, u których zmiany chorobowe są umiejscowione na kończynie dolnej (szacuje się, że jest to ok. 80% przypadków), powinni leżeć, układając ją nieco wyżej, np. na zrolowanym kocu, w celu zmniejszenia obrzęku. Zażywanie środków przeciwbólowych zaleca się tylko wtedy, gdy jest to niezbędne. W cięższej postaci choroby konieczne jest skierowanie pacjenta na leczenie szpitalne.

Po wyzdrowieniu zmiany na skórze, np. przebarwienie, opuchlizna lub łuszczenie, mogą się utrzymywać jeszcze przez jakiś czas. Jeżeli dojdzie do nawrotu róży, chorobowy rumień pojawi się najprawdopodobniej w tym samym miejscu, w którym był wcześniej. Leczenie nawrotów trwa jednak dłużej, czasem kilka miesięcy. Po dłuższym okresie uśpienia choroba może wrócić.

W celu zapobiegania zachorowaniu lub nawrotowi choroby należy skutecznie leczyć infekcje dróg oddechowych, zwłaszcza wywołanych przez paciorkowce, a także szybko odkażać i pielęgnować rany, nawet drobne skaleczenia i zadrapania. Konieczne są leczenie zmian grzybiczych skóry i paznokci, a także owrzodzeń na skórze oraz kontrolowanie poziomu glukozy we krwi. Liczy się też zdrowy tryb życia – taki, który służy wzmocnieniu układu immunologicznego.

Artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady medycznej.