Na początku ks. Mirosław Łaziuk, oficjał Sądu powitał uczestników i oficjalnie otworzył sesję, po czym głos zabrał bp Antoni Dydycz. Następnie ks. M. Łaziuk złożył sprawozdanie z dziesięcioletniej
pracy Sądu Biskupiego w Drohiczynie oraz przedstawił szczegółową historię sądownictwa kościelnego obejmującego dzisiejszy teren diecezji drohiczyńskiej. Mówił on m.in., że każdy człowiek, który
żyje w jakiejś społeczności mającej swój system prawny, staje się podmiotem praw i obowiązków. Oznacza to, iż każdy człowiek posiada określone uprawnienia i ciążą na nim
określone zobowiązania wobec innych. Dotyczy to również społeczności Kościoła, do którego wierni przynależą i podlegają jego porządkowi prawnemu poprzez sakrament chrztu przyjęty w Kościele
lub poprzez formalne włączenie do społeczności Kościoła (kanon 11). Kodeks Prawa Kanonicznego przyznaje wszystkim wiernym pełne prawo do dochodzenia i obrony uprawnień, jakie przysługują im
w Kościele. Wierni mogą nie tylko osobiście dochodzić swoich praw, ale również korzystać z pomocy osób kompetentnych, mających w Kościele władzę i prawo do
rozstrzygania kwestii spornych.
Władza w Kościele jest trojakiego rodzaju: ustawodawcza, wykonawcza i sądownicza. Nie wystarczy wydać odpowiednie normy prawne, które powinny właściwie regulować życie danej
społeczności (władza ustawodawcza), potrzebne jest jeszcze istnienie odpowiedniej władzy, która skutecznie chroniłaby ustanowiony porządek prawny oraz przywracała go, gdyby został on naruszony. Temu celowi
służy władza wykonawcza i sądownicza. Dochodzenie praw przez wiernych nie zawsze może odbywać się „na własną rękę”. W sprawach większej wagi powinno to dokonywać się
na właściwym forum kościelnym według przepisów prawa. Najczęściej ochrona kościelnego porządku prawnego odbywa się za pomocą duszpasterskich środków, jakimi dysponują przełożeni kościelni albo
poprzez zwyczajne realizowanie władzy wykonawczej, poprzez różnego rodzaju zarządzenia administracyjne. Niekiedy celowi temu służą dołączone do ustawy sankcje karne za nieprzestrzeganie przepisów
prawnych. Środki te nie zawsze są jednak wystarczające w ochronie prawnej, szczególnie wtedy, gdy powstają sytuacje sporne co do uprawnień osób fizycznych lub prawnych albo wątpliwości co do
faktów prawnych. Tego rodzaju spory i wątpliwości mają być rozstrzygane powagą władzy sądowej. Każdy człowiek ma naturalne prawo, aby od odpowiedniej władzy mógł domagać się sprawiedliwości,
każdy musi mieć możność zwrócenia się do sądu o pomoc. To prawo - prawo dostępu do sądu - jest zaliczane do podstawowych praw człowieka.
Po utworzeniu przez Papieża Jana Pawła II diecezji drohiczyńskiej, co nastąpiło w Białymstoku 5 czerwca 1991 r., a następnie po określeniu jej obecnych granic mocą
bulli Totus Tuus Poloniae Populus z dnia 25 marca 1992 r. zaistniała również konieczność utworzenia własnego Sądu Biskupiego dla nowej diecezji.
Ponieważ diecezja nie miała odpowiedniej liczby kadry prawniczej, dlatego jedyną możliwością rozwiązania powyższej kwestii stało się zwrócenie do sąsiednich diecezji (siedleckiej, łomżyńskiej i archidiecezji
lubelskiej) o udzielenie pomocy przez oddelegowanie kilku kanonistów do zorganizowania i poprowadzenia trybunału pierwszej instancji. Tego trudnego zadania organizacji sądu podjął
się ks. dr Andrzej Dzięga, ówczesny kanclerz Kurii Polowej w Warszawie i pracownik naukowy KUL, dzisiejszy Biskup Sandomierski.
Sąd Biskupi w Drohiczynie został formalnie powołany do istnienia przez pierwszego biskupa diecezji drohiczyńskiej Władysława Jędruszuka dekretem z dnia 14 września 1993 r.
Pierwszy skład Sądu przedstawiał się następująco: oficjałem został mianowany ks. dr Andrzej Dzięga, wówczas kapłan diecezji siedleckiej; sędziami diecezjalnymi zostali: ks. prof. dr hab. Jerzy Grzywacz
z archidiecezji lubelskiej, ks. dr Ireneusz Borawski z diecezji łomżyńskiej, ks. dr Mieczysław Głowacki, ks. dr Edward Jarmoch i ks. mgr Bernard Waszczuk z diecezji
siedleckiej oraz ks. mgr Leon Pawluk i ks. Krzysztof Maksimiuk z diecezji drohiczyńskiej. Notariuszem został ks. Mirosław Łaziuk.
Trudno w kilku zdaniach objąć wszystko to, czym zajmował się Sąd Biskupi w Drohiczynie przez dziesięć lat swojej działalności. Jest to tym trudniejsze, że praca ta, dotykająca
ludzkich sumień i życiowych dramatów, jest z jednej strony chroniona tajemnicą sądową, a z drugiej strony jest to praca mało widoczna zewnętrznie, mało efektowna
i dlatego może być różnie oceniana przez różnych ludzi. Sądy kościelne nie są nigdy nastawione na efekty zewnętrzne, na wyrazy uznania, ale - mówiąc ewangelicznie - cieszą się z każdej
owieczki, która powróciła do owczarni Chrystusowej, która może znów żyć w zgodzie ze swoim sumieniem, może uczestniczyć w życiu sakramentalnym, może w pełni
korzystać z praw przysługujących jej w Kościele
Sąd Biskupi w Drohiczynie, powołany do życia 10 lat temu, pełni rolę władzy sądowniczej, sprawując ją na terenie diecezji drohiczyńskiej dla wszystkich spraw, które mieszczą się w granicach
jego kompetencji określanych przez wymogi prawne. Rozpoczyna on kolejną dekadę swojej działalności. Należy ufać, że dzięki wsparciu bp. Antoniego Dydycza, jak i całej Kurii Diecezjalnej, będzie
mógł coraz lepiej pełnić swoją posługę wobec wiernych szukających prawdy i sprawiedliwości na forum kościelnym. Potrzeb jest coraz więcej. Żeby im sprostać i coraz szybciej i sprawniej
wychodzić naprzeciw oczekiwaniom ludzi, oczywiście zachowując normy prawa kanonicznego. Potrzeba nowych kapłanów posiadających wykształcenie prawnicze, potrzeba też nowych, coraz sprawniejszych i szybszych
urządzeń technicznych, ułatwiających i przyspieszających pracę ludziom.
Po sprawozdaniu nastąpiły przemówienia okolicznościowe ks. prał. mgr. Leona Pawluka i rektora WSD, ks. prał. dr. hab. Tadeusz Syczewskiego. Swoje słowo skierował do zebranych również bp
Andrzej Dzięga, pierwszy oficjał Sądu Biskupiego w Drohiczynie. Po przemówieniach ks. prał. dr Zbigniew Rostkowski, kanclerz Kurii Diecezjalnej, odczytał dekrety nominacyjne, po których najbardziej
zaangażowanym w powstanie i działalność Sądu zostały wręczone Medale Zasługi dla Diecezji Drohiczyńskiej.
Druga część sesji miała charakter naukowy. Przewodniczył jej ks. prał. dr Andrzej Kakareko, oficjał Sądu Metropolitalnego Białostockiego. Uczestnicy sesji wysłuchali następujących referatów: Życie
konsekrowane w Kościele - w świetle dokumentów soborowych i posoborowych oraz w wypowiedziach papieży. Referat ten przedstawił o. prof. Gabriel Bartoszewski,
kapucyn. Następny referat nt.: Kanoniczny walor kanonu 1095.2 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r., dotyczący poważnego braku rozeznania oceniającego co do istotnych praw i obowiązków
małżeńskich wzajemnie przekazywanych i przyjmowanych wygłosił ks. prał. dr Mieczysław Głowacki, oficjał Sądu Biskupiego w Siedlcach. Mgr Wiesław Krupa, psycholog i biegły
sądowy z Lublina, a pracujący również w Sądzie Drohiczyńskim, przedstawił referat nt.: Psychologiczny walor kanonu 1095.2. Po wysłuchaniu referatów nastąpiła ożywiona
dyskusja. Sesję zakończył wspólny obiad w seminaryjnym refektarzu.
Kończąc relację z jubileuszowych obchodów chciałoby się zawołać: Te Deum laudamus za wielkie dzieła, które dokonałeś, Boże, za pośrednictwem ludzi. Bogu niech będą
dzięki za 10 minionych lat istnienia i funkcjonowania Sądu Biskupiego w Drohiczynie!
Pomóż w rozwoju naszego portalu