Uroczystość odbyła się podczas pobytu Przewodniczącego „S” w Legnicy. W czasie konferencji prasowej poprzedzającej uroczystość wyjaśniano motywy przyznania szczególnego odznaczenia tym osobom.
- Ci czterej księża - mówił Bogdan Orłowski przewodniczący NSZZ „S” Zagłębia Miedziowego - od chwili powstania „Solidarności” byli blisko świata pracy, byli i są naszymi przyjaciółmi. Pracowali w różnych miejscach, w różnych parafiach… w czasach, kiedy ówczesny system prześladował, inwigilował ludzi, oni mieli zawsze otwarte serca, zawsze otwarte drzwi, bez względu na porę dnia czy nocy, można było do nich zapukać i uzyskać potrzebą pomoc. Takie właśnie przesłanki zadecydowały o tym, aby zwrócić się do Komisji Krajowej o ich uhonorowanie, a decyzja ta, w formie uchwały, została podjęta na Krajowym Zjeździe Delegatów”.
Spotkanie rozpoczęto Mszą św., sprawowaną pod przewodnictwem biskupa legnickiego Stefana Cichego w kościele pw. Matki Bożej Królowej Polski, z udziałem władz i delegacji oddziałów Związku: Solidarność”. W wygłoszonej homilii Biskup legnicki nawiązał do słów rozważań adwentowych pt. „Ze Słowem w drogę”, w którym pod datą 10 XII zapisano rozważanie pt. Odwaga płynięcia pod prąd. Autor wskazywał w nim, że trzeba wielkiej odwagi, aby idąc drogą realizacji Bożych przykazań, płynąć pod prąd dzisiejszego świata. Niestety wielu płynie z tym prądem przyzwyczajeń, „nowoczesnych opinii” czy trendów.
„Na szczęście mamy i dzisiaj wielu ludzi idących ´pod prąd’, którzy nie dają się namówić do zła, którzy nie paktują ze złem, ale stają w obronie dobra i je realizują” - mówił biskup Stefan Cichy, Przypomniał, że takim ´idącym pod prąd’ był w swoim zrywie Związek „Solidarność”, o czym świadczą szczególnie Postulaty Sierpniowe. Przed podobnym wyzwaniem wszyscy należący do Związku stają i dzisiaj. „Słyszymy wiele o tym, jak lekceważy się świąteczny wypoczynek, jak lekceważy się dzisiaj niedzielę. Czasem staje się ona normalnym dniem pracy. A jeśli tego dnia ludzie nie pracują, często udają się na zakupy, do galerii handlowych, sprawiając, że inni ludzie muszą tego dnia pracować”. Ksiądz Biskup podkreśli też, jak ważne jest to, że przedstawiciele Związku angażują się w obronę świętości niedzieli.
Złożył też swoje gratulacje prezbiterom, których działalność na rzecz świata pracy została dostrzeżona i w ten sposób uhonorowana.
Sam moment wręczenia odznaczeń, nastąpił już w Centrum Spotkań im. Jana Pawła II, znajdującym się przy tej parafii. Poprzedziło go zaprezentowanie wniosku, z którym wystąpiono do władz Związku o odznaczenie dla księży, a także ich obszerne życiorysy.
Przypomniano w nich, że franciszkanin o. Euzebiusz Ciaciek OFMConv., w czasie swej pracy w Legnicy, 31 VIII 1980 na prośbę Komitetu Solidarności w Miejskiej Komunikacji Samochodowej w Legnicy odprawił Mszę św. w bazie autobusowej; od VIII 1980 wspierał organizowanie struktur „S” w Legnicy. Po 13 XII 1981 kapelan „S” Rolników Indywidualnych w woj. legnickim, udostępniał pomieszczenia parafii na spotkania działaczy „S” RI; współorganizator Tygodni Kultury Chrześcijańskiej w Legnicy, współorganizator, koordynator pomocy dla biednych i represjonowanych. Odprawiał Msze za Ojczyznę, głosił kazania patriotyczne, m.in. co roku na rynku legnickim podczas procesji Bożego Ciała; wielokrotnie był wzywany na rozmowy ostrzegawcze do Prokuratury Wojewódzkiej, władz miejskich i wojewódzkich Legnicy. Obecnie o. Euzebiusz jest duszpasterzem w parafii w Głowience k. Krosna.
Ks. prał. Jerzy Gniatczyk, po VIII 1980 był kapelanem górniczej „S” w Zagłębiu Miedziowym. To także organizator wykładów Wszechnicy Związkowej (we współpracy ze środowiskami akademickimi Wrocławia i Warszawy). 13-16 XII 1981 przebywał wśród strajkujących w Zakładach Górniczych Rudna, po pacyfikacji strajku współorganizator Duszpasterstwa Ludzi Pracy Zagłębia Miedziowego (m.in. pomagał represjonowanym, szukał pracy dla zwolnionych górników), obserwator z ramienia Kościoła procesów sądowych działaczy „S”. W czasie swej pracy w parafii w Jeleniej Górze; zainicjował działalność duszpasterstwa środowisk artystycznych i podziemnej grupy teatralnej Scena 44. Od 1987 jest proboszczem parafii św. Judy Tadeusza w Jeleniej Górze.
Ks. prał. Władysław Józków, to długoletni duszpasterz legnickiej parafii pw. Świętej Trójcy. W latach 1980-1989 był opiekunem duchowym, kapelanem „S” i opozycji legnickiej. W VIII 1980 odprawił Mszę św. podczas strajku na terenie PKS w Legnicy; udostępniał pomieszczenia parafialne na spotkania opozycjonistów, przechowywanie sprzętu poligraficznego i niezależnych wydawnictw, organizator Mszy za Ojczyznę, współorganizator Tygodni Kultury Chrześcijańskiej i in. imprez kulturalnych; 1982-1988 pomagał rodzinom represjonowanych. 1985-1989 przy jego parafii rozwinęło się Duszpasterstwo Ludzi Pracy (DLP) założone przez ks. Mariana Kopkę. Wspierał działalność podziemną działaczy opozycji i wszelkie ich inicjatywy polityczne i kulturalne. Przewodnik pielgrzymek na Jasną Górę uczestników DLP w Legnicy; 7 IV 1989 w parafii Trójcy Świętej w Legnicy pod jego patronatem powstała „S” w Legnicy.
Ks. prał. Marian Kopko, w 1981 r, po święceniach prezbiteratu pracował jako wikariusz par. Świętej Trójcy w Legnicy. Po 13 XII 1981 współpracownik „S”: ukrywał działaczy „S” w swoim mieszkaniu, przechowywał i kolportował podziemną prasę i ulotki. Od 1985 wikariusz kościoła Wniebowzięcia NMP w Bielawie, organizator Duszpasterstwa Ludzi Pracy, Mszy za Ojczyznę, wykładów, spotkań i wystaw o tematyce patriotycznej, inicjator wmurowania tablic pamiątkowych poświęconych: marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu - w kościele św. Ap. Piotra i Pawła w Legnicy, konfederatom barskim - w kościele pw. Wniebowzięcia NMP w Bielawie. W 1987 r. skazany przez kolegium ds. wykroczeń za zorganizowanie Mszy św. w Bielawie 1 V 1987. Do I 1989 rozpracowywany przez Ref. V RUSW w Dzierżoniowie w ramach SOS. również od tego roku zaangażowany w działalność Komitetu Obywatelskiego Ziemi Dzierżoniowskiej. Od 1991 proboszcz parafii Matki Bożej Królowej Polski w Polkowicach zaangażowany w duszpasterstwo ludzi pracy. Obecnie jest proboszczem i kustoszem Sanktuarium Matki Boskiej Łaskawej w Krzeszowie.
Pamiątkowe odznaczenia wręczył księżom Przewodniczący NSZZ „Solidarność” Piotr Duda. Po części oficjalnej, uczestnicy spotkania wzięli udział w związkowym spotkaniu opłatkowym. Nagrodzonym prezbiterom i my również składamy nasze gratulacje.

Ks. Marian Kopko
Ten medal, to wyróżnienie to zażenowanie i wielka pokora. To, co wydarzyło się w 1980 roku, kiedy przyszedłem jako młody ksiądz do parafii św. Trójcy w Legnicy, to wszystko są kroki Pana Boga. I dzisiaj, w tym dniu dziękuję Mu za to, że wtedy pozwolił mi być z robotnikami, że mogłem iść pod prąd, że nie bałem się komunistów. Dalej z nimi będę, będę z górnikami z Zagłębia Miedziowego, z „Solidarnością”. W tamtych czasach trzeba było mieć wiele rozwagi, sprytu, żeby nie dać się złapać. Ja z zawodu byłem drukarzem, udawało mi się wiele rzeczy drukować. Pamiętam, jak kardynał Gulbinowicz powiedział mi kiedyś: „Kopko, ty uważaj, jakbyś wpadł, to pierwsza rzecz, dzwoń do mnie, żebym wiedział, jak ciebie bronić”. Dzięki Bogu ani razu nie wpadłem. Ryzyko zawsze jednak było. Dlaczego pomagałem? Uważałem, że ja nie mam rodziny, jestem posłany po to, żeby służyć innym. To dawało mi odwagę, no i opieka Maryi, która towarzyszy mi do dziś.

Ks. Władysław Jóźków
Wielkie wyróżnienie, ale i zobowiązanie. To z pewnością uznanie za to, co w posłudze kapłańskiej udało się zrobić, zwłaszcza dla „Solidarności”. Dzisiaj, w czasie tej uroczystości stawiam też sobie pytania, czy sierpień ’80 roku był potrzebny? I odpowiadam sobie, nie tylko był potrzebny, był konieczny. W tamtym czasie panoszyło się tyle zła. A ludzie „Solidarności” podjęli walkę z tym złem. Jakżeż zatem można było nie być z nimi? To byli przecież nasi bracia, którzy stanęli w obronie praw człowieka, tych najbardziej podstawowych, dzięki którym człowiek jest człowiekiem. Dzisiaj pytam też, co dalej „Solidarność” powinna robić? Uważam, że dbać o realizację zdobyczy sierpnia ’80. My dziś wyróżnieni będziemy starali się przy tym dziele nadal być obecni.

Ks. Jan Gniatczyk
Dzisiejsze odznaczenie to upamiętnienie tamtego doświadczenia, kiedy rozpocząłem pracę w Polkowicach, jako młody ksiądz i kiedy zostałem zaproszony przez górników strajkujących pod ziemią, by z nimi być. Ci ludzie stawiali na szali wszystko, zdrowie, życie, rodziny. Upominali się o należną godność. Dla mnie zatem była to okazja do konfrontacji między głoszeniem ewangelii, a tym, czego domagała się konkretna sytuacja. Dziś jestem wdzięczny Opatrzności i przełożonym, którzy mnie tam posłali. Dziś myślę, że choć minęło 30 lat od tamtych wydarzeń, wciąż na nowo trzeba się upominać o te wartości, które tworzą tysiącletnią kulturę naszego narodu. Trzeba, aby już to młode pokolenie, również ludzi „Solidarności”, umiało kreować swoje kolejne postulaty. Dzisiaj, przyjmując to odznaczenie z rąk przewodniczącego „Solidarności”, rozumiem, że jest ta ciągłość widzenia świata wartości, godności człowieka, czyli wartości ewangelicznych.

O. Euzebiusz Ciaciek, franciszkanin
W tamtym czasie klasztor franciszkanów w Legnicy był azylem wolności. W naszym klasztorze odbywało się wiele spotkań konspiracyjnych zwłaszcza, kiedy „Solidarność” została zdelegalizowana. Nasz klasztor jest duży, jest kilka wejść i wyjść, więc można było zadbać o bezpieczeństwo. Byliśmy pod stałą obserwacją służb bezpieczeństwa, ja też miałem swojego osobistego „anioła stróża”. Kiedy dziś patrzę na to wszystko, to dochodzę do wniosku, że trzeba było mieć wiele odwagi. Wtedy potrzeba było ludzi odważnych. Było ogromne zapotrzebowanie na odwagę. Ludzie byli przygaszeni tym, co się działo, szczególnie stanem wojennym. Ponadto w Legnicy wytworzyła się taka psychoza, że przecież to wojsko radzieckie, którego tak wiele było u nas, jest w każdej chwili gotowe do wyjścia z koszar i stanięcia przeciwko nam. Z drugiej jednak strony, patrząc na to z dzisiejszej perspektywy, może nas to ochroniło przez więzieniem czy internowaniem. Bo gdyby coś takiego się wydarzyło, świat o tym by się dowiedział, zrobiłoby się głośno o wojskach radzieckich. A być może chcieli tego uniknąć. Dziś mam ogromną radość i satysfakcję, że znalazłem się w dobrym miejscu, w dobrym czasie i że czas ten dobrze wykorzystałem. Stąd dziś to wielkie wyróżnienie od „Solidarności”.

Ks. Waldemar Wesołowski

Relację foto i wideo z tej uroczystości można obejrzeć na stronie internetowej Radia Plus Legnica www.legnica.fm