Niedziela Palmowa, którą dzisiaj obchodzimy, rozpoczyna w Kościele wyjątkowy - bogaty w treści i nabrzmiały w znaczenia czas, w którym jak w soczewce skupiają się najważniejsze tajemnice wiary i życia człowieka. Zrozumienie tego czasu i dobre przeżycie Wielkiego Tygodnia, zanurzającego nas niejako w tajemnice Męki, Śmierci i Zmartwychwstania, gwarantuje nam, że pełniej i głośniej zabrzmią dla nas w Poranek Wielkanocny rezurekcyjne dzwony, głoszące zwycięstwo życia nad śmiercią i ukazujące ogrom Bożej miłości wobec nas, ludzi. Nie pozwólmy więc, by codzienne sprawy, brak czasu i powszechny dziś pośpiech zdominowały rzeczywistość tegorocznego Wielkiego Tygodnia, przez co nie będziemy mogli uczestniczyć w tych najważniejszych w życiu każdego chrześcijanina liturgiach w roku.
Niedziela Palmowa
Reklama
Wielki Tydzień otwiera Niedziela Palmowa. Jej nazwa pochodzi od wprowadzonego w XI wieku zwyczaju święcenia palm - liturgia tego dnia wspomina bowiem tryumfalny wjazd Pana Jezusa do Jerozolimy na osiołku, wśród wiwatującego tłumu, rzucającego Mu pod nogi gałązki oliwne i wykrzykującego: „Hosanna Synowi Dawidowemu!”, stąd rozpoczyna się od procesji z palmami. Centralnym punktem Liturgii Słowa dzisiejszej niedzieli jest odczytanie Męki Pańskiej (najdłuższej w roku liturgicznym Ewangelii), zazwyczaj uroczyście, z podziałem na role, by łatwiej było nam wsłuchać się w opis wydarzeń zbawczych. Przygotowuje nas ona do głębszego przeżycia ostatnich już dni Wielkiego Postu, do wyciszenia, refleksji, kontemplacji i modlitwy. Nic tak bowiem nie porusza naszej wyobraźni, jak świadomość tego, co Zbawiciel dla nas wycierpiał, jak wielka była Jego ofiara. To także sprawdzian naszej wierności, czy będziemy przy Nim do końca i przygotujemy nasze wnętrza na ten wyjątkowy czas. Co warte odnotowania - Męka Pańska czytana jest tylko dwa razy podczas roku liturgicznego: w trakcie Mszy św. w Niedzielę Palmową (na przemian co 3 lata z Ewangelii według św. Mateusza, św. Marka i św. Łukasza) oraz podczas liturgii Wielkiego Piątku (z Ewangelii według św. Jana).
W naszej diecezji procesja z palmami szczególnie barwnie wygląda w Ciechanowcu, w kościele pw. Trójcy Przenajświętszej. Tego dnia bowiem w procesji biorą udział wszyscy uczestnicy regionalnego konkursu na wykonanie najładniejszej palmy wielkanocnej. Nagrody laureatom wręczane są po Mszy św. w Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Wielki Poniedziałek, Wielki Wtorek, Wielka Środa
Choć poniedziałek, wtorek i środa Wielkiego Tygodnia w liturgii niczym specjalnym się nie wyróżniają, warto te dni wykorzystać do bezpośrednio czekających nas wydarzeń związanych z Triduum Sacrum. Z czysto praktycznych względów w tych dniach tak rozplanujmy swoje domowe obowiązki, by w Wielki Czwartek czy Wielki Piątek nie biegać już niepotrzebnie po sklepach czy zajmować się porządkami. Spróbujmy też powoli wyciszać nasze wnętrza na czekające nas chwile, a więc w miarę możliwości poświęćmy więcej czasu na modlitwę, a nasz czas, towar tak bardzo przecież deficytowy, najbliższym (wszelkie inne spotkania można przecież odłożyć na czas poświąteczny), skupmy się na rozmowach i na słuchaniu tego, co chcą nam oni powiedzieć lub czego od nas oczekują. Stańmy w prawdzie wobec samych siebie. To również przysłowiowy ostatni dzwonek dla spóźnialskich na skorzystanie z sakramentu pokuty i pojednania. Choć księża w czasie Triduum Paschalnego jeszcze spowiadają, nie odkładajmy tego na ostatnią chwilę. Ci, którzy w tym czasie stoją w kolejkach do konfesjonału, siłą rzeczy nie skupiają się na celebracji i nie mają możliwości na wejście w istotę tych wyjątkowych liturgii.
Wielki Czwartek, Wielki Piątek, Wielka Sobota
Głębiej, prawdziwie, przeżywa się Poranek Wielkanocny, gdy poprzedza go udział we wszystkich liturgiach Triduum Sacrum, stąd dobrze wiedzieć, na czym one polegają. I tak liturgia Wielkiego Czwartku skupia się wokół wydarzeń w Wieczerniku, gdy Chrystus ustanowił sakrament Eucharystii i sakrament kapłaństwa. Rano w katedrze w Drohiczynie Pasterz diecezji wraz prezbiterami będzie celebrował Mszę św. Krzyżma (jest to ostatnia liturgia przed Triduum Paschalnym), podczas której poświęca się krzyżmo oraz oleje chorych i katechumenów używane podczas chrztu, bierzmowania, sakramentu kapłaństwa oraz przy namaszczeniu chorych. Jako że to święto kapłanów, w trakcie tej Mszy św. odbywa się odnowienie przez zgromadzonych księży przyrzeczeń złożonych podczas święceń.
W kościołach parafialnych tego dnia ma miejsce tylko jedna uroczysta liturgia sprawowana wieczorem - Msza św. Wieczerzy Pańskiej. W jej trakcie w niektórych wspólnotach odbywa się obrzęd obmycia nóg 12 mężczyznom. Po zakończeniu Mszy św. przenosi się Najświętszy Sakrament do ciemnicy (na pamiątkę uwięzienia Jezusa po Ostatniej Wieczerzy), gdzie adoruje się Go do późnych godzin nocnych (w niektórych świątyniach praktykowana jest adoracja całonocna) i przez cały Wielki Piątek. Po zakończeniu liturgii z ołtarza zdejmuje się świece, mszał, krzyż, obrusy, tabernakulum na znak żałoby jest otwarte i puste, a wieczna lampka zgaszona.
Wielki Piątek to dzień Męki i Śmierci Chrystusa, dzień co prawda największej żałoby, ale należy na niego patrzeć przez pryzmat Poranka Wielkanocnego, bo to również dzień wielkiej radości i zwycięstwa, inaczej nie miałby sensu (już św. Paweł Apostoł nauczał, że „jeśli Chrystus nie zmartwychwstał, daremne jest nasze nauczanie, próżna jest także nasza wiara” - por. 1Kor 15, 14). Tego dnia obowiązuje post ścisły, a więc nie tylko jakościowy, ale i ilościowy. Warto w tym dniu wyciszyć swoje domy poprzez wyłączenie telewizorów czy komputerów. W miarę możliwości weźmy udział w parafialnej Drodze Krzyżowej, a wieczorem w liturgii wielkopiątkowej (jest to jedyny dzień w roku, kiedy nie sprawuje się Mszy św.), co prawda długiej, ale bardzo bogatej w treści i pięknej: Liturgia Słowa poprzedzona jest procesją i leżeniem krzyżem przez kapłanów, ma miejsce uroczysta adoracja krzyża, następnie - Komunia św. i procesjonalne przeniesienie Najświętszego Sakramentu do Grobu Pańskiego. Od tego momentu do liturgii Wigilii Paschalnej mamy możliwość adorowania Chrystusa w grobie.
Wielka Sobota to dzień spoczynku Pana Jezusa w grobie. Dzień żałoby, lecz zarazem zadumy nad cudem Zmartwychwstania. To także tak lubiany przez dzieci dzień święcenia pokarmów, na czym, niestety, wiele rodzin poprzestaje. Tymczasem najbardziej uroczysty wieczór w roku liturgicznym, którego obchody mają już charakter wielkanocny, następuje po zapadnięciu zmroku, gdy rozpoczynają się obchody Wigilii Paschalnej. Składają się na nią cztery części: Liturgia Światła. Liturgia Słowa, Liturgia Chrzcielna i Liturgia Eucharystyczna. Podczas Liturgii Światła Kościół oddaje hołd Chrystusowi jako Temu, który jest „Światłością świata”: kapłan przed świątynią poświęca ogień, odpala paschał, wnosi uroczyście światło do ciemnego kościoła i śpiewa Orędzie Paschalne. W drugiej części czytane są fragmenty Pisma Świętego, w których rozważmy, co Bóg uczynił dla nas od początku świata. Podczas Liturgii Chrzcielnej kapłan poświęca wodę i odnawiamy przyrzeczenia chrzcielne, by już odnowieni wziąć udział w Mszy św. o charakterze paschalnym, podczas której zabrzmią wszystkie dzwony i dzwonki (ucichły w trakcie liturgii Wielkiego Czwartku, a ich miejsce zastąpiły kołatki), a na „Gloria” zapalą się światła - to znak, że Chrystus Zmartwychwstały się zbliża.
Skorzystajmy z bogactwa, jakie przynoszą nam obchody liturgiczne Wielkiego Tygodnia. To wspaniały dar, dzięki któremu możemy odnowić nasze życie i wiarę w Boga, zanurzyć się w tajemnicy Bożej miłości, a w Poranek Wielkanocny z głębi serca i z przekonaniem wykrzyknąć: „Alleluja, prawdziwie Pan zmartwychwstał!”.