W imię Trójjedynego, który każdemu z nas daje właściwe powołanie, pozdrawiam u progu pasterskiej posługi, jako trzeci biskup zamojsko-lubaczowskiego Kościoła wszystkich diecezjan powierzonych mojej pieczy. Szczególnie serdecznie pośród przybyłych gości witam nuncjusza apostolskiego w Polsce abp. Celestino Migliore, a w jego osobie oddaję należne uszanowanie i wdzięczność Ojcu Świętemu Benedyktowi XVI. Wyrazy synowskiego oddania przekazuję naszemu metropolicie, a memu dotychczasowemu pasterzowi diecezji przemyskiej i przewodniczącemu Konferencji Episkopatu Polski abp. Józefowi Michalikowi, a także raduję się obecnością przybyłych na ingres księży arcybiskupów i biskupów. Pragnę zauważyć prawosławnego abp. Abla i podziękować dotychczasowemu swemu współbratu z Przemyśla bp. Adamowi oraz za modlitwę arcybiskupowi seniorowi Ignacemu Tokarczukowi. Wszystkim dziękuję za przyjęcie zaproszenia oraz trud podróży na naszą Roztoczańską ziemię - ten wielowiekowy skarbiec wiary i kultury. Pozdrawiam mego poprzednika na katedrze zamojsko-lubaczowskiej, a obecnie metropolitę częstochowskiego, abp. Wacława Depo, oraz witam bp. Mariusza Leszczyńskiego, spełniającego przez okres kilku miesięcy urząd administratora diecezji zamojsko-lubaczowskiej, a także słowo pozdrowienia kieruję pod adresem biskupa seniora Jana Śrutwy, pierwszego pasterza tej diecezji (...).
Siostry i Bracia w Chrystusie, teraz zgromadziliśmy się w tej przepięknej renesansowej katedrze, sięgającej swymi początkami aż do wieku XVI, o której bł. Jan Paweł II 12 czerwca 1999 r. podczas liturgii Słowa, nawiedzając to miasto ze sławną Akademią Zamojską, trzecią po Krakowie i Wilnie wyższą uczelnią Rzeczypospolitej, powiedział: „Ta świątynia kryje w sobie nie tylko wspaniałe zabytki architektury i sztuki religijnej, ale również prochy tych, którzy tę wielką tradycję tworzyli”. Otórz razem stajemy wokół szczególnego miejsca, jakim jest ołtarz. Tu jako wspólnota lokalnego Kościoła uczestniczymy w ofierze oraz uczcie Jezusa Chrystusa, karmiąc się Chlebem życia i tą drogą chcemy wszyscy zdążać do świętości. Wchodząc w progi tej szlachetnej świątyni, matki wszystkich kościołów i kaplic, w których gromadzą się wierni zamojsko-lubaczowscy, na początku liturgii związanej z ingresem do tej katedry administrator diecezji bp Mariusz (Leszczyński) przekazał w symboliczny sposób w moje ręce klucze do jej drzwi. One stają się dla mnie znakiem Bożej łaski, jaką dobry pasterz pragnie obdarzyć wszystkich na różny sposób przynależących do wspólnoty tego Kościoła, i proponuję, aby właśnie ten obraz w duszpasterskim roku „Kościół naszym domem” był ideą przewodnią tego zamyślenia nad wydarzeniem, w którym uczestniczymy.
Pamiętam do dnia dzisiejszego z dziecięcych lat przykład szczególnego zaufania, jaki mi okazali rodzice. Otóż oni powierzyli w moje ręce osobny, przeznaczony wyłącznie dla mnie klucz do naszego mieszkania. Przypominam sobie, iż wyglądało to w taki sposób… Miałem wówczas chyba osiem albo dziewięć lat, i mówi do mnie moja mama: Ponieważ ja zaczynam pracę i nie będzie mnie w domu, jak ty wracasz po lekcjach, jak to było do tej pory, dlatego razem z tatą postanowiliśmy - jesteś już na tyle odpowiedzialny za siebie i za rodzeństwo, aby otrzymać własny klucz do mieszkania. Dlatego proszę cię, bądź uważny na ten klucz, abyś go nie zgubił, gdyż nim możesz mieszkanie otworzyć i zamknąć. Przez ten klucz masz możliwość do tego, aby drugiego człowieka wpuścić do naszego domu albo też i nie wprowadzać go tam; to może być przyjaciel i znajomy - ten, kto wejdzie do naszego mieszkania. Ale to może być również ktoś obcy, co przychodzi i chce się wcisnąć w ten dom ze złymi intencjami oraz podłymi zamiarami. Przypominam sobie, iż tato mówił do mnie mniej więcej tak: Zastanów się dobrze i wybierz sobie jakąś bezpieczną skrytkę, ale taką, by jej nikt nie zauważył ani nie potrafił odkryć. Tam będziesz mógł sobie ten klucz schować, abyś go nie zgubił. I kiedy wrócisz ze szkoły to możesz spokojnie wejść sobie do mieszkania i samemu otworzyć jego wejściowe drzwi dla siebie i dla rodzeństwa. Pamiętajcie, że będziecie w domu sami. To może być dla was coś wspaniałego, ale możecie też się bać, doznając jakiegoś lęku. Oto od ciebie zależy, czy sobie zostawisz ten klucz w zamku od środka i zadecydujesz - zamykam drzwi na klucz, czy też nie. Proszę cię, bądź rozważny i mądry. Gdy ktoś zadzwoni do drzwi, popatrz sobie delikatnie i cicho przez ten wziernik w drzwiach, przyglądnij się dobrze, czy znasz tę osobę; gdy jej nie znasz, to odejdź od drzwi i jej nie otwieraj. Kto to był można się przecież później dowiedzieć. Gdy osobę, którą zobaczysz przez to oczko dobrze znasz i czujesz się wobec niej spokojny oraz bezpieczny, możesz wówczas drzwi otworzyć… Sam się dziwię, dziwię się temu, że tamtą rozmowę z rodzicami pamiętam do dziś, gdyż to była dla mnie szczególna chwila, gdy mama i tato odwoływali się do mojej dojrzałości oraz do odpowiedzialności, przez to, że otrzymałem mój własny, indywidualny klucz do całego mieszkania. Teraz ode mnie zależało co ja z tym kluczem zrobię; dom zamknę czy też otworzę… I dzisiaj, kiedy decyzją Ojca Świętego Benedykta XVI przez posługę nuncjusza apostolskiego w Polsce abp. Celestino Migliore oraz przez dłonie administratora diecezji bp. Mariusza Leszczyńskiego, jako symbol mianowania mnie jako biskupa zamojsko-lubaczowskiego otrzymałem te klucze do tego lokalnego Kościoła, który jest naszym domem, przypomniało mi się tamto wydarzenie sprzed tylu lat. Stoję wobec tego wszystkiego zadziwiony, zaskoczony i onieśmielony. Przecież to, co się teraz dokonuje - czy to nie jest moment napełniony jakimś istotnym pytaniem, które muszę do siebie samego skierować? Czy ja rzeczywiście jestem dojrzały do podjęcia tej odpowiedzialności? Jaką odwagę ma Jezus Chrystus, iż człowiekowi słabemu poprzez Boże łaski i dary, na drodze wyboru oraz misji powierza swoiste klucze do dusz wiernych tej diecezji i mówi mi: Możesz nimi otwierać ich serca na codzienne wzrastanie w świętości, ale też pamiętaj o tym, iż każdy człowiek jako istota wolna jest w stanie samodzielnie zamknąć dostęp do swego duchowego wnętrza dla Bożej Łaski. (…)
Drodzy kapłani zamojsko-lubaczowscy, pozwólcie, że zapytam: Czy w służebnym posługiwaniu wiernym tego Kościoła znacie klucze dostępu do serc waszych parafian? Wiecie, w jaki sposób je zdobywać dla Chrystusa? Czy rzeczywiście posiadacie znajomość kodów otwierających oczy, serce, życie, miłość osób wam powierzonych - by otworzyć i rozeznać te ludzkie dusze, ich troski, niepokoje, choroby, lęki, pragnienia oraz nadzieje? Ja też będę się starał znaleźć drogę dotarcia do waszych kapłańskich serc.
Siostry i bracia, każdy z nas zgodnie ze swoim powołaniem, otwierając się na wspólną łaskę, będziemy razem takich kluczy szukać. W Chrystusowym Kościele trzeba nam się uczyć otwierania na to, co w życiu jest najważniejsze, gdyż największą tragedią jest taka sytuacja, gdy na przykład duszpasterze nie mają takiego klucza, nie potrafią tych owieczek otworzyć na miłość, na prawdziwe wartości - na Boga, na dobroć, na drugiego człowieka, na Boga, na rodzinę, ale też na polską patriotyczną oraz chrześcijańską tradycję. Najsmutniejsze jest to, gdy próbując manipulować przy tym przedziwnym zamku ludzkiego serca, jego wrażliwości, zamiast go otwierać, bardziej go zamykamy, komplikujemy dostęp do tajemnicy tej osoby. Koniecznie trzeba, miłując dawać namacalne przekonanie o tym, że nasze chrześcijańskie serce jest otwarte; iż zamek mej wewnętrznej bramy nie jest skomplikowany, że drzwi naszego ducha są zawsze gotowe na przyjęcie w geście otwartości także w znaku przebaczenia, jak biblijny miłosierny ojciec wobec marnotrawnego syna. Ewangelie mówią nam o tym, jak Pan Jezus stosuje odpowiedni klucz do każdego ludzkiego serca. Dużo wymaga od Piotra, który ma być skałą. Temperuje zapał Jana i Jakuba, wychodzi naprzeciw niedowierzania Tomasza Apostoła, inaczej traktuje Nikodema i nietypowo rozmawia z Samarytanką. Jego podejście do Marty różni się od traktowania jej rodzonej siostry Marii. Dobry Pasterz zna każdą owcę i pociąga pojedynczo do siebie w odpowiedni sposób. Warto pamiętać o tym, że nawet wśród bliskich w rodzinnym domu też są różne charaktery, osobowości, temperamenty, każdy jest niepowtarzalny. Inny jest kod dostępu do serca dziecka, odmienny do ojca czy do matki, również babcia i dziadzio mają swoją ścieżkę, po której można do nich dotrzeć. Jak nie wierzycie, zapytajcie wnuków, oni wam powiedzą. Jeszcze inaczej trzeba nam docierać do osób po ludzku spełnionych, ale też i do chorych, dźwigających różnorakie krzyże, a także strapienia, do starszych, niepełnosprawnych, do ludzi bez pracy, bez domu, bez nadziei, a współcześnie prawdziwym szczęściem jest dotrzeć do ludzi młodych. Dlatego dziękuję szczególnie tym wszystkim - rodzicom, duszpasterzom, katechetom, siostrom zakonnym, wychowawcom - co samych siebie, swój czas i to, co posiadają, całkowicie ofiarują tej nadziei Kościoła i naszej Polski. Uczmy się od Chrystusa tych różnorakich kodów dostępu do serca drugiego człowieka. Z większą pilnością niż zapamiętujemy NIP-y, pity i regony. Bo utrata dostępu do konta bankowego jest mniej bolesna niż zablokowanie serca. Jaki klucz potrzebuję do otworzenia serca drugiego człowieka, a na jaki klucz zamknięte jest moje życie i moje myślenie? Gdy usłyszeliśmy przywołaną, dobrze nam znaną Ewangelię, to w ciszy mojego serca pojawiło się pytanie: Czy Pan Jezus św. Piotrowi dawał wiele kluczy, czy przekazał mu jeden? A może do nieba jest taki jeden centralny klucz, który pasuje do każdych drzwi ludzkiego życia? Treścią mojej modlitwy i mojego pasterskiego wołania jest to, aby Bóg udzielał Kościołowi tej diecezji w jego misji nauczycielskiej, kapłańskiej i królewskiej łaski odnajdywania właściwego klucza do serc żyjących tu wiernych. To jest w istocie pragnienie wszystkich duszpasterzy i jednocześnie nasze zatroskanie, ale być może i trochę powód do lęku: Czy potrafię znaleźć dojście i trafić do serc moich diecezjan, parafian, ludzi żyjących ze mną w tej małej ojczyźnie. Czy uda mi się rzeczywiście dotrzeć do wszystkich, a może od samego początku jest to zadanie przekraczające moje siły? Dlatego wołam, wołam o modlitewne wsparcie. Wiem, że oczekiwania wiernych są przecież tak różnorodne i żaden człowiek nie potrafi ich wszystkich w jednakowy sposób zaspokoić. A więc pozostając przy tym obrazie, nie potrzebowałbym w istocie do każdego ludzkiego serca całkowicie odmiennego dopasowanego klucza? Skąd wiedzieć, mieć to rozeznanie, do jakiego serca jaki klucz pasuje i do której osoby jest dobry? Te klucze oznaczają także wielką odpowiedzialność przed Bogiem i przed ludźmi. A co będzie, jeśli nie znajdę do każdego ludzkiego serca odpowiedniego klucza, gdy nie potrafię spełnić oczekiwań? Jednak, Siostry i Bracia w Chrystusie, kapłani, klerycy, siostry zakonne, chorzy, cierpiący, pokornie ufam, że przyjmiecie mnie wraz z moimi ludzkimi słabościami. Wiem od kapłanów, jak ważne dla pasterza jest to poczucie akceptacji ze strony powierzonych jego pieczy owiec. Świadomość tego przyjęcia, otwartości na tego kapłana, katechetę, proboszcza czy biskupa. Dla nas wszystkich jest to również zobowiązanie do szczególnej wdzięczności za taką postawę wiernych. Moim obowiązkiem jest przede wszystkim przepowiadanie Ewangelii, Dobrej Nowiny o Jezusie Chrystusie i prowadzenie ludzi do zbawienia. Kapłańskim zadaniem jest wiązać ludzi z Jezusem Chrystusem Synem Bożym. A więc nie chodzi o to, aby być przez wszystkich lubianym, ale aby przekazywać wiarę w Trójjedynego Boga w słowie i czynie. Ale przecież można się przez to narazić ludziom. Można, a nawet czasem trzeba! Trzeba być w pewnych sytuacjach niekiedy nielubianym, gdyż Ewangelia nie jest łatwa i wygodna. Bóg nie mówi nam tylko to, co ludzie chcieliby usłyszeć, lecz to, co dla nas jest dobre i zbawienne, a dla człowieka są to trudne i wymagające prawdy. (…)
Wróćmy do obrazu kluczy: Ile my ich potrzebujemy, by otworzyć ludzkie serca na dobrego Boga? Odpowiedź brzmi jasno: Jeden! W rzeczywistości potrzebujemy jednego klucza i nic więcej. A jest nim sam Jezus Chrystus, jest nim Jego miłość. Ponieważ w nim Jego dobroć i przyjaźń do człowieka, w prawdziwym tego słowa znaczeniu, otrzymują swoją twarz. Jezus Chrystus jest kluczem, który pasuje do naszych serc. I on został powierzony w moje biskupie dłonie, abym wam służył w Kościele zamojsko-lubaczowskim. Dlatego - tak jak mi mówił tato za mych dziecięcych lat o owej bezpiecznej skrytce na klucz do mieszkania - dla mnie tą skrytką jest Tabernakulum, gdyż karmiąc się podczas Eucharystii Chlebem Życia i trwając na modlitwie w adoracji Najświętszego Sakramentu, przytulając me życie i biskupie posługiwanie do Matki Jezusa Chrystusa, do Matki Otwachowskiej, do Matki zamojskiej katedry, do Matki Bożej Łaskawej z lubaczowskiej konkatedry i Bożej Matki w krasnobrodzkim sanktuarium, Bożą miłość, miłosierdzie, dobroć, nadzieję, wzmacnianą wiarę, maryjne posłuszeństwo, dopasowuję klucz Dobrej Nowiny do ludzkich serc powierzonych mi sióstr i braci. Amen.