Mk 12, 28b-34

Zobacz Słowa Liturgii

1. Najważniejsze z 613 przykazań

W tradycji żydowskiej zapisanej z Talmudzie jest 613 nakazów (tzw. mitzvot), które kształtowały się przez wieki. Część z nich już obowiązywała za czasów Jezusa. Z kilkuset zasad życia, Jezus mówi, co jest najważniejsze.

2. Słowa kluczowe

“Słuchaj, Izraelu”

W dzisiejszej ewangelii jest cytowany jeden z najbardziej znanych fragmentów Biblii, słynne „Shema Israel”. W tym fragmencie przykazanie miłości Boga i bliźniego jak siebie samego jest poprzedzone jeszcze jednym przykazaniem: Słuchaj! Słuchanie jest tak ważne, że św. Paweł pisze, iż nawet „wiara rodzi się z tego, co się słyszy, tym zaś, co się słyszy, jest słowo Chrystusa”.

„Słuchaj, Izraelu, Pan Bóg nasz jest jedynym Panem. Będziesz miłował Pana, Boga swego, całym swoim sercem, całą swoją duszą, całym swoim umysłem i całą swoją mocą”

Jezus mówi o czterech pojęciach, które razem oznaczają osobę ludzką jako całość, a nie są tylko ukazaniem odrębnych części człowieka. 

Serce w Biblii oznacza źródło, w którym jest początek wszystkich decyzji i czynów. To nie jest synonim emocji, jak w kulturze, w której żyjemy.

Dusza (psyche) to synonim sfery duchowej. W kulturze grecko-rzymskiej z czasów Jezusa, na duszę składać się może wiele części, od funkcji biologicznych, przez uczuciowe, aż do intelektualnych. 

Umysł oznacza nasz sposób rozumowania, który powinien być ożywiany miłością do Boga. Tego nie ma w oryginale hebrajskim „Shema”, a dodanie tego przez Jezusa, pokazuje jak wielką wartość przywiązuje do miłowania umysłem. 

Siła, w oryginale hebrajskim „meodeka”, oznacza m.in. miłowanie tym co się posiada. 

Co ważne, wszędzie jest podkreślone, że miłość do Boga nie może być połowiczna, ale należy kochać Boga „całym swoim sercem, całą swoją duszą, całym swoim umysłem i całą swoją mocą”.

„Będziesz miłował swego bliźniego”

Zaraz po Bogu najważniejsza jest miłość bliźniego. Czyli tego, który jest blisko. Czasami łatwiej kochać tego, który jest dalej.

„Jak siebie samego”

To jest najczęściej zapominane przykazanie. Jezus nakazuje miłować siebie. Jeśli nie troszczymy się o siebie, o swoje ciało i ducha: o własne zdrowie, o serce, o umysł, o odpoczynek, o odpowiednie odżywianie się, czy odpowiednią ilość snu - to nie wypełniamy przykazania miłości „bliźniego jak siebie samego”.

3. Dziś

Jak widzimy, w ewangelii dzisiejszej są nie dwa, ale cztery przykazania: słuchaj, miłuj Boga, miłuj bliźniego i miłuj siebie. Jezus wskazuje na to jako na najważniejsze zasady w życiu.

ks. Paweł Rytel-Andrianik