Reklama

Co z pieniędzmi na drogi?

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W naszym systemie budowy dróg wskazuje się na wiele różnych słabych punktów. Najczęściej zwraca się uwagę na niedoskonałe prawo i na niewydolną administrację. Kolejne rządy z różnym powodzeniem starają się to zmienić. W minionych dekadach główną przyczyną zacofania w rozwoju infrastruktury transportowej był brak pieniędzy. Utarło się przekonanie, że od czasu wejścia Polski do UE i udostępnienia funduszy unijnych przeznaczonych na inwestycje, ta bariera znikła. Okazuje się jednak, że nie jest tak do końca. W ostatnim czasie pojawił się poważny brak środków krajowych, który uniemożliwia trzymanie właściwego tempa budowy dróg ekspresowych i autostrad.

Rząd oszczędza, ale dlaczego na drogach?

Reklama

Cięcia w wydatkach publicznych zarządzone przez premiera Donalda Tuska na początku roku miały nie dotyczyć inwestycji drogowych. Takie były zapewnienia zarówno ze strony szefa rządu, jak i ministra finansów. Ale już pierwsze informacje o tym, skąd zdjęto prawie 17 mld zł, wzbudziły obawy, jak się później okazało uzasadnione. Oto prawie 9 mld zł, czyli większość tej kwoty, powstało przez obniżenie w budżecie pozycji pod tytułem „rezerwy”.
Na pierwszy rzut oka mogło się wydawać, że nie zaszkodzi to inwestycjom. W dziale dotyczącym bezpośrednio transportu oszczędności były niewielkie, wręcz symboliczne, i dotyczyły wyłącznie administracji. Problem jednak w tym, że środki zabrane z rezerw miały właśnie przede wszystkim wspomagać zwiększone tempo frontu robót drogowych. Z tego źródła miały też pochodzić pieniądze na przygotowanie inwestycji do współfinansowania ze środków UE oraz do zagwarantowania niezbędnego wkładu krajowego.
Dla znawców problemu było więc jasne, że cięcia muszą uderzyć w tak ważny i politycznie czuły punkt, jakim są nowe szybkie szlaki komunikacyjne. Dział dotyczący rezerw ma ogólny charakter, a pieniądze z niego czerpie się na różne zadania, nie tylko na drogi. Trudno było więc jednoznacznie wyliczyć, ile zabraknie właśnie na ten cel i w jakim zakresie odbije się to na przyjętych planach i na już realizowanych projektach.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Administracja drogowa nie ma pieniędzy

Przykra rzeczywistość jednak szybko sama dała znać o sobie. Oto już pod koniec kwietnia kasa Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA), która w imieniu rządu administruje całą siecią najważniejszych dróg w Polsce i jednocześnie prowadzi wszystkie centralne inwestycje, zaczęła świecić pustkami. Otrzymała ona bowiem z budżetu państwa od początku roku jedynie ok. 3 mld zł. Pieniędzy tych nie wystarcza nawet na pokrycie już zrealizowanych robót i opłacenie otrzymanych faktur. A do końca roku zaplanowano wydanie ok. 28 mld zł. Czyli aby płynnie obsłużyć wszystkie działania, drogowcy powinni w tym czasie otrzymać trzy razy więcej.
Jeśli tych funduszy nie będzie w szybkim czasie, to fiaskiem zakończą się z taką pompą ogłoszone plany przeprowadzenia w tym roku 54 przetargów na budowę 1050 km „ekspresówek” i autostrad. Nawet bowiem jeśli te postępowania zostaną przeprowadzone pomyślnie, to i tak GDDKiA, nie mając pieniędzy, nie będzie mogła podpisać umów na roboty z wyłonionymi wykonawcami.
Brak środków negatywnie odbija się też na przygotowaniu inwestycji, które miałyby być sfinansowane z funduszy UE. Największy z programów - Infrastruktura i Środowisko na drogi przeznaczył łącznie 19,4 mld euro, czyli przy obecnym kursie ok. 90 mld zł. Można z nich korzystać do 2015 r.
Jak dotąd podpisane są jedynie dwie umowy. Pierwsza - dotyczy drogi ekspresowej S3 na odcinku Szczecin - Gorzów Wlkp., z dotacją w wysokości 1,94 mld zł. Druga natomiast - obejmuje S7 na odcinku Grójec - Białobrzegi, z kwotą dotacji na poziomie ok. 500 mln zł. Razem jest to więc 2,44 mld zł, czyli niecałe 3 proc. całej dostępnej sumy.
Oszczędności uderzyły też w nakłady przeznaczone na tzw. bieżące utrzymanie. W stosunku do ubiegłego roku na ten cel zmniejszono pieniądze o ok. 800 mln zł. Czyli zostanie przeprowadzonych znacznie mniej remontów i drobnych napraw na istniejącej już sieci dróg krajowych. W 2009 r. ich stan techniczny jeszcze bardziej się pogorszy. Dla zwykłego obywatela oznacza to, że będzie jeździł po jeszcze bardziej dziurawych trasach.

Godzina prawdy, czyli zmiana ustawy o Krajowym Funduszu Drogowym

O wielkości tej „drogowej dziury budżetowej” przekonaliśmy się, gdy do Sejmu wpłynął rządowy projekt zmiany ustawy o Krajowym Funduszu Drogowym (KFD). W Funduszu tym gromadzi się część przychodów z akcyzy i opłaty paliwowej, która jest przeznaczona wyłącznie na rozwój dróg. Rząd chce, aby oprócz tego KFD mógł zaciągać pożyczki i emitować obligacje. W ten sposób powstać ma dodatkowe źródło pieniędzy na finansowanie inwestycji. Wielkość tegorocznej transzy obligacji oraz kredytów zagranicznych planuje się na kwotę ok. 9,7 mld zł, a więc prawie na tyle, co zaoszczędzono w budżecie.
Stworzenie dodatkowego sposobu pozyskiwania środków przez KFD byłoby dobre, gdyby nie dwie okoliczności.
Pierwsza - to przesunięcie w czasie. Nowe przepisy wejdą w życie najwcześniej w czerwcu. Potem trzeba przeprowadzić negocjacje i podpisać umowy z kredytodawcami. Trzeba też wyemitować i sprzedać obligacje na ok. 3-4 mld zł. Dodatkowe środki będą więc najwcześniej pod koniec roku. A pieniądze w budżecie zabrano już. Cała ta operacja spowoduje konieczne przesunięcie w czasie finansowania inwestycji, które nie mając bieżącej obsługi, znowu zostaną zahamowane co najmniej na kilka miesięcy.
Jest też druga okoliczność. Otóż KFD jest obsługiwany przez Bank Gospodarstwa Krajowego, który za tę usługę pobierze niezbędne opłaty. Powstaną więc dodatkowe koszty. A pożyczki i obligacje KFD muszą być gwarantowane przez państwo, czyli i tak pójdą na konto budżetu.
Skoro na końcu tych zabiegów mimo wszystko trzeba obciążyć finanse publiczne, a po drodze stracić sporo cennego czasu i ponieść dodatkowe koszty, to po co było robić to całe zamieszanie?
Okazało się więc, że cięcia z początku roku, wbrew zapowiedziom, uderzyły jednak w budowanie dróg. Tak oto mamy kolejny dowód wyższości polityki nad gospodarką. Premier Donald Tusk chciał pokazać narodowi, że działa szybko i stanowczo w czasach kryzysu. I ten efekt był ważniejszy niż konsekwencje gospodarcze.
Obiektywnie o wiele cenniejsze byłoby przeciwdziałanie recesji przez rozkręcanie tempa inwestycji publicznych. Ale o tych dość skomplikowanych mechanizmach stacje telewizyjne i radiowe nie mówią. Natomiast o tym, jak z mozołem premier z ministrami szukają i znajdują oszczędności, mówiono przez długie tygodnie. Słabością współczesnej polityki jest jej nastawienie na doraźny efekt, a nie na długofalowe procesy. Cierpią na tym różne obszary naszego życia, w tym również plany budowy dróg.

2009-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Panie, uczyń z nas narzędzia Twojej miłości, jak uczyniłeś je z Najświętszej Dziewicy Maryi

2024-12-06 09:14

[ TEMATY ]

adwent

rozważania

O. prof. Zdzisław Kijas

Adobe Stock

Spotkanie Maryi z aniołem podkreśla rolę i sens Jej istnienia. Poprzez Jej powołanie Bóg chce nam powiedzieć, że jest On ostatecznym sensem i powodem naszego istnienia. Że wyłącznie w Nim ukryty jest ostateczny, najgłębszy sens tego wszystkiego, co nas spotyka, naszego cierpienia, naszych zmagań o lepsze życie, naszego zabiegania o pokój, zgodę, pojednanie, ale także naszego cierpienia itd. W Maryi i w jej słowach – Jakże się to stanie? – Bóg staje się bliski naszym lękom o przyszłość.

Bóg posłał anioła Gabriela do miasta w Galilei, zwanego Nazaret, do Dziewicy poślubionej mężowi imieniem Józef, z rodu Dawida; a Dziewicy było na imię Maryja. Wszedłszy do Niej, anioł rzekł: «Bądź pozdrowiona, łaski pełna, Pan z Tobą, błogosławiona jesteś między niewiastami». Ona zmieszała się na te słowa i rozważała, co by miało znaczyć to pozdrowienie. Lecz anioł rzekł do Niej: «Nie bój się, Maryjo, znalazłaś bowiem łaskę u Boga. Oto poczniesz i porodzisz Syna, któremu nadasz imię Jezus. Będzie On wielki i zostanie nazwany Synem Najwyższego, a Pan Bóg da Mu tron Jego praojca, Dawida. Będzie panował nad domem Jakuba na wieki, a Jego panowaniu nie będzie końca». Na to Maryja rzekła do anioła: «Jakże się to stanie, skoro nie znam męża?» Anioł Jej odpowiedział: «Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego okryje Cię cieniem. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym. A oto również krewna Twoja, Elżbieta, poczęła w swej starości syna i jest już w szóstym miesiącu ta, którą miano za niepłodną. Dla Boga bowiem nie ma nic niemożliwego». Na to rzekła Maryja: «Oto ja służebnica Pańska, niech mi się stanie według słowa twego». Wtedy odszedł od Niej anioł.
CZYTAJ DALEJ

Nowenna przed uroczystością Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny

Redakcja "Niedzieli" serdecznie zaprasza wszystkich Czcicieli Matki Bożej na nowennę przed uroczystością Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. "Dozwól nam chwalić Cię, Panno Przenajświętsza, i daj nam moc przeciwko nieprzyjaciołom Twoim". Spraw, byśmy pełni miłości i ufności biegli "do stóp Twoich kornie błagając" w różnych potrzebach.
CZYTAJ DALEJ

Taizé: zmarł brat Charles-Eugène, bliski współpracownik brata Rogera

2024-12-06 21:53

[ TEMATY ]

Taize

Łukasz Krzysztofka

W nocy z 3 na 4 grudnia 2024 r., w 87. roku życia, po długiej chorobie zmarł w Taizé brat Charles-Eugène, bliski współpracownik założyciela Wspólnoty, brata Rogera. Modlitwa dziękczynna za jego życie odbędzie się w poniedziałek 9 grudnia o godz. 15.00 w Kościele Pojednania w Taizé - poinformowała ta ekumeniczna wspólnota zakonna. Był jej członkiem od 1958 roku.

Charles-Eugène Magnin urodził się w Szwajcarii w 1938 r. w Saint-Sulpice w kantonie Neuchâtel. Jako młody student teologii dołączył do Wspólnoty z Taizé w 1958 roku. Kontynuując studia teologiczne, mieszkając między Taizé a Neuchâtel, pracował nad badaniami swojego profesora Jeana-Louisa Leuby nad soborami powszechnymi w myśli Reformatorów. W 1961 r. przeniósł się do Taizé i związał się ze wspólnotą na całe życie. W 1962 r. spędził pół roku w parafii kolegiaty w Neuchâtel, po czym w 1963 r. został ordynowany na pastora w Le Locle.
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję