Reklama

Niedziela Kielecka

Siedlecczanie świętują 30-lecie

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Zespół „Siedlecczanie” z Siedlec w gminie Chęciny skończył 30 lat. Grupa ma na swym koncie 927 występów, w tym 10 obrzędów sprzed stu lat wykonywanych gwarą, z pietyzmem dla tradycji i kultury wsi. Dzisiaj zasłużeni i obsypani nagrodami – zaczynali od obrzędów na czas godów i kolędowania.

„Kłolendziorze” i „Wilyjo”

„Wilyjo”, czyli wigilia z przełomu XIX/XX wieku została zaprezentowana po raz pierwszy w 1986 r. Próby trwały pół roku w prywatnym domu, a w remizie odtworzono izbę chłopską. Nieogrzewane ściany pokrywał rzeczywisty szron, mała dmuchawa nie załatwiała sprawy, klej robiony z mąki żytniej – zamarzał, ale – jak powiedział wtedy ówczesny proboszcz w parafii Łukowa, śp. Kazimierz Borek – dla takich zapaleńców, to żadna przeszkoda.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Akcja „Wilyjo” dzieje się w wielopokoleniowej rodzinie gospodarzy, jest z nimi także przygarnięty parobek, aktorzy grają wśród autentycznych rekwizytów, np. starych sprzętów i garderoby, wydobytych z zakamarków chłopskich chałup.

Pierwsza „Wilyjo” była dla zaproszonych gości z różnych stron Polski, kolejna – dla okolicznych mieszkańców, za biletami. Przyszło kilkaset osób, wszyscy stali. – Wtedy też z młodzieżą przygotowałam „Kłolendziorzy”, którzy chodzili po wsi. W Bukowinie Tatrzańskiej na ogólnopolskim przeglądzie zajęli III miejsce, za rok – wyróżnienie. W sumie spisałam 4 różne formy kolędowania w tamtych czasach – wyjaśnia Stanisława Żądecka, twórczyni i szefowa zespołu od 30 lat.

Ponad 300 „śpiwek” – bogaty dorobek

Zespół „Siedlecczanie” odbył blisko tysiąc występów, w różnych zakątkach Polski oraz na Litwie, Słowacji, w Danii. Wielokrotnie reprezentował woj. świętokrzyskie na międzynarodowych festiwalach, zajmując wysokie pozycje. Posiada 16 nagrań dla Radia Kielce, 2 dla I programu PR, 2 teledyski dla TV Kablowej Kielce. Na własnej płycie zebrali i wykonują ponad 300 „śpiwek”.

Jako jedyny z zespołów regionalnych statystował w filmie „Syzyfowe prace” Pawła Komorowskiego, zagrał także w „Przedwiośniu” Filipa Bajona. Zespół witał na Kielecczyźnie wszystkich premierów RP i inne osobistości. Dwukrotnie gościł w Pałacu Prezydenckim, gdzie Prezydent wręczał czterem członkom Zespołu Złote Krzyże Zasługi – za kultywowanie tradycji ludowych. Byli to: Stanisława Żądecka, śp. Alicja Chuk, śp. Janina Szałas i Józef Papka.

Reklama

Odznakę Zasłużony Działacz Kultury otrzymali: Stanisława Żądecka, Stanisław Szałas, Stanisław Suchara, Józef Papka. Dali dwa koncerty przed przedstawicielami 38 państw ONZ goszczącymi w Kielcach. Trzykrotnie reprezentowali diecezję kielecką na dożynkach na Jasnej Górze (2005, 2012, 2015). Można ich zobaczyć w kieleckiej katedrze, współpracują z Ludowym Uniwersytetem Katolickim, uświetniają Zjazdy Sołtysów.

Stanisława Żądecka jest autorką ok. 20 scenariuszy obrzędów ludowych i zwyczajów z przełomu XIX/XX wieku. Niektóre z nich odbywały się wyłącznie z udziałem dzieci, inne – rodzin lub tylko dorosłych (np. „Płoprawiny” czy „Wilyjo świntegło Jana”, w których padają niecenzuralne słowa).

W konkursach zaprezentowali 11 obrzędów, które jako premierowe zawsze zajmowały I miejsce na Buskich Spotkaniach z Folklorem. Za obrzęd „Kosiorze, abło wyzwłolyny wilcka” na Ogólnopolskim Przeglądzie Zespołów KGW w Kielcach w 1995 r. – zdobyli I miejsce.

Bodaj jako jedyny zespół w Polsce mają w swoim repertuarze 11 pieśni z okresu insurekcji kościuszkowskiej oraz 28 kolęd i pastorałek z XIX wieku i wcześniejszych.

„Siedlecczanie” przez wiele lat współpracowali z rodzinną kapelą Józefa Papki, której profesjonalizm i renoma wpłynęły także na osiągnięcia zespołu. Stanisława Żądecka zebrała 18 cennych ballad ludowych. – Na wsi nigdy nie funkcjonowało słowo piosenka. Uważam, że należy mówić „śpiwka”, gdyż nikt nie znał twórcy melodii i słów – mówi Żądecka.

Reklama

Nie liczą dyplomów ani nagród; warto jednak wspomnieć drugą lokatę na Ogólnopolskim Sejmiku Teatrów Wsi Polskiej w Tarnogrodzie – była to nagroda Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego (za „Kłosiorze, abło wyzwłolyny wilcka”. Na II Międzynarodowym Festiwalu w Toruniu zdobyli III miejsce, a w Strzegomiu – II.

Swoim talentem i ciężką pracą służą także najbliższemu środowisku – 12 grudnia 2015 r. zaśpiewali małżonkom podczas uroczystości 50-lecia małżeństw z gminy Chęciny.

O co w tym wszystkim chodzi

– Naszym celem i marzeniem jest zachować zwyczaje wsi i zupełnie już zanikającą gwarę, dawać ludziom radość i przypominać piękne życie w wielopokoleniowych rodzinach w wiejskiej społeczności – zaznacza Stanisława Żądecka. – Chcemy przypominać codzienność naszych przodków, którzy ciężko pracowali, ale i pięknie świętowali – dodaje.

Udział w zespole to lekcja historii, tradycji, rękodzieła, szczególnie dla młodych ludzi, którzy regularnie zasilają jego szeregi. Stanisława Żądecka przez wiele lat była cenioną katechetką, stąd jej dobry kontakt z młodym pokoleniem. Klaudia Sobczyk, Zuzia Szewczyk, Wiktor Kostecki to 14-latkowie. Zgodnie podkreślają, że ich rówieśnicy nie znają ani gwary, ani dawnych zwyczajów, o których nieraz tylko wspominali dziadkowie, takich jak np. darcie pierza czy kosiarze. – Dużo jeździmy, dużo się uczymy, przedstawienia podobają się – mówi młodzież z zespołu. Jest wśród niej kilkunastu gimnazjalistów, jest i student, ze starszymi członkami grupy przychodzą na próby wnuki, a nawet prawnuki. – Podziwiam zapał i bezinteresowność wszystkich członków zespołu, to „zdrowi szaleńcy”, nastawieni na bycie razem i misję krzewienia kultury ludowej – uważa p. Róża z Siedlec.

Stanisława Żądecka ma teraz nieco zmartwienia ze stroną wokalną zespołu („nasze filary śpiewu odeszły z zespołu ze względów zdrowotnych” – mówi), choć i tak – jak przyznaje – obrzędowość, tradycja, scenariusz, troska o każdy rekwizyt (np. własnoręcznie wykonane buty ze słomy) jest bodaj najmocniejszą stroną „Siedlecczan”. – Pokazujemy świat, którego już nie ma, który żyje w balladzie, obrzędzie lub wyszukanym na babcinym strychu przedmiocie – mówi twórczyni zespołu.

2016-01-21 10:07

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Złoty jubileusz

Niedziela lubelska 7/2015, str. 8

[ TEMATY ]

jubileusz

Tomasz Koryszko/KUL

Ks. prof. Józef Krukowski

Ks. prof. Józef
Krukowski

Ks. Józef Krukowski – wybitny profesor prawa kanonicznego, niekwestionowany autorytet w sprawach dotyczących stosunków Kościoła i państwa, wychowawca kilku pokoleń prawników – świętował jubileusz 50-lecia pracy naukowej

Uroczystości jubileuszowe przygotowane pod kierunkiem ks. prof. Mirosława Sitarza, kierownika Katedry Kościelnego Prawa Publicznego i Konstytucyjnego na Wydziale Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji KUL, zgromadziły szereg gości z Lublina oraz polskich i zagranicznych uniwersytetów. Wśród nich znaleźli się biskupi: Ryszard Karpiński i Artur Miziński oraz współpracownicy i przyjaciele Księdza Jubilata, m.in. ks. inf. Ireneusz Skubiś, redaktor honorowy „Niedzieli”. W pierwszej części spotkania, jakie odbyło się 27 stycznia, goście uczestniczyli w międzynarodowej sesji naukowej; w drugiej – w uroczystym wręczaniu jubilatowi pamiątkowej księgi wydanej przez Towarzystwo Naukowe KUL.

CZYTAJ DALEJ

Co z postem w Wielką Sobotę?

Niedziela łowicka 15/2004

[ TEMATY ]

post

Wielka Sobota

monticellllo/pl.fotolia.com

Coraz częściej spotykam się z pytaniem, co z postem w Wielką Sobotę? Obowiązuje czy też nie? O poście znajdujemy liczne wypowiedzi na kartach Pisma Świętego. Chcąc zrozumieć jego znaczenie wypada powołać się na dwie, które padają z ust Pana Jezusa i przytoczone są w Ewangeliach.

Pierwszą przytacza św. Marek (Mk 9,14-29). Po cudownym przemienieniu na Górze Tabor, Jezus zstępuje z niej wraz z Piotrem, Jakubem i Janem, i spotyka pozostałych Apostołów oraz - pośród tłumów - ojca z synem opętanym przez szatana. Apostołowie są zmartwieni, bo chcieli uwolnić chłopca od szatana, ale ten ich nie usłuchał. Gdy już zostają sami, pytają Chrystusa, dlaczego nie mogli uwolnić chłopca od szatana? Usłyszeli wówczas znamienną odpowiedź: „Ten rodzaj zwycięża się tylko przez modlitwę i post”.
Drugi tekst zawarty jest w Ewangelii św. Łukasza (5,33-35). Opisuje rozmowę Pana Jezusa z faryzeuszami oraz z uczonymi w Piśmie na uczcie u Lewiego. Owi nauczyciele dziwią się, czemu uczniowie Jezusa nie poszczą. Odpowiada im wówczas Pan Jezus „Czy możecie gości weselnych nakłonić do postu, dopóki pan młody jest z nimi? Lecz przyjdzie czas, kiedy zabiorą im pana młodego, wtedy, w owe dni, będą pościć”

CZYTAJ DALEJ

Fenomen kalwarii – przegląd polskich Golgot

2024-03-29 13:00

[ TEMATY ]

kalwaria

Wojciech Dudkiewicz

Kalwaria Pacławska. Tu ładuje się akumulatory

Kalwaria Pacławska. Tu ładuje się akumulatory

- Jeśli widzimy jakiś spadek wiernych w kościołach, to przy kalwariach go nie ma - o fenomenie polskich kalwarii, mówi KAI gwardian, o. Jonasz Pyka. Dzięki takim miejscom, ludzie, którzy nie mogą nawiedzić Ziemi Świętej, korzystają z łaski duchowego uczestnictwa w Męce Jezusa Chrystusa i przeżywania w ten sposób tajemnicy odkupienia rodzaju ludzkiego. - To złota nić, która łączy wszystkie kalwarie w Polsce - podkreśla profesor Wydziału Teologicznego UMK w Toruniu, o. Mieczysław Celestyn Paczkowski. Wielki Piątek, to drugi dzień Triduum Paschalnego, podczas którego w Kościele katolickim odprawiana jest liturgia Męki Pańskiej, upamiętniająca cierpienia i śmierć Chrystusa na krzyżu. Jest to jedyny dzień w roku, w którym nie jest sprawowana Eucharystia.

Kalwaria - Golgota

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję