Reklama

Roztoczańskie zamyślenia

Historia pisana Życiem (2)

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Zamoyscy posiadali w Warszawie cenną Bibliotekę Ordynacji Zamoyskich oraz Muzeum Zamoyskich z kolekcją cennych obrazów oraz Pałac Błękitny. W czasie II wojny światowej obiekty te zostały zniszczone, a wraz z nimi bezcenne skarby kultury. Dekretem z dnia 6 IX 1944 r. PKWN rozwiązał ordynację.

Od założenia ordynacji było 16 ordynatów. Ostatnim z nich był Jan Zamoyski (1912- 2002), który objął ordynację w 1939 r. Jego ojcem był XV ordynat, Maurycy Klemens Zamoyski (1871-1939), polityk związany z nurtem narodowym (Liga Narodowa, Stronnictwo Narodowe), poseł do Dumy rosyjskiej, następnie wiceprezes Komitetu Narodowego Polskiego, który pełnił rolę rządu na emigracji. Maurycy Zamoyski wspierał materialnie i organizacyjnie działalność zmierzającą do odzyskania przez Polskę niepodległości. Był współtwórcą Błękitnej Armii generała Hallera, która odegrała znaczącą rolę w utrzymaniu przez Polskę suwerenności oraz posłem (ambasadorem) Polski we Francji. W 1922 r. kandydował na urząd pierwszego prezydenta Rzeczypospolitej, ale przegrał z Gabrielem Narutowiczem. W 1924 r. był Ministrem Spraw Zagranicznych. Był założycielem licznych stowarzyszeń i wielkim mecenasem kultury i sztuki. Gruntownie odnowił kolegiatę, zakupił do niej organy, które służą od dnia dzisiejszego oraz ufundował stalle. Był odznaczony francuską Legią Honorową oraz orderami duńskimi i holenderskimi. W 1906 r. ożenił się z Marią Różą z Sapiehów. Mieli 10 dzieci: 6 córek i 4 synów. Jan ­ jako trzecie z kolei dziecko był najstarszym ich synem, stąd jemu miała przypaść w przyszłości zaszczytna, ale i odpowiedzialna rola ordynata.

Jan Zamoyski urodził się 12 czerwca 1912 r. w Klemensowie. Po wybuchu I wojny światowej jego matka wraz z dziećmi zamieszkała u krewnych w Białej Cerkwi na terenie Cesarstwa Rosyjskiego, następnie przeniosła się do Kijowa. W tym czasie Maurycy Zamoyski do 1915 r. prowadził ożywioną działalność dyplomatyczną na dworze carskim zmierzającą do uzyskania przez Królestwo Polskie autonomii. W 1916 r. Maria Zamoyska wraz z piątką dzieci zamieszkała w Petersburgu w wynajętym przez męża apartamencie. Kiedy na początku 1917 r. w Petersburgu spotęgowały się nastroje rewolucyjne, matka wraz z dziećmi przeniosła się do mniej luksusowej dzielnicy i zamieszkała w skromnym mieszkaniu. Pewnej nocy wszyscy zostali obudzeni przez łomotanie do drzwi. Weszli rewolucjoniści z karabinami gotowymi do strzału, szukając arystokratów.

Jeden z nich uznał, że tu ich na pewno nie ma, ponieważ jest dużo dzieci. Jan Zamoyski często tę scenę opowiadał nie tylko z humorem, ale z nutą refleksji: posiadanie dużej ilości dzieci przez rodzinę ocaliło jej życie.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2002-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Nowenna do św. Michała Archanioła

[ TEMATY ]

nowenna

św. Michał Archanioł

Agata Kowalska

Nowennę do św. Michała Archanioła rozpoczyna się 20 września i odmawia przez kolejne 9 dni aż do święta świętych Archaniołów Michała, Gabriela i Rafała (29 września).

Nowennę odmawia się w następujący sposób:
CZYTAJ DALEJ

„A wy za kogo Mnie uważacie?”

[ TEMATY ]

homilia

rozważania

Adobe Stock

Rozważania do Ewangelii Łk 9, 18-22

Piątek, 26 września. Dzień Powszedni albo wspomnienie świętych męczenników Kosmy i Damiana albo wspomnienie świętych męczenników Wawrzyńca Ruiz i Towarzyszy.
CZYTAJ DALEJ

Czy Chopin był ateistą? Co o kościelnych legendach może powiedzieć historyk?

2025-09-26 13:42

[ TEMATY ]

"Niedziela. Magazyn"

Adobe Stock

Fryderyk Chopin

Fryderyk Chopin

Ateista, a może człowiek głębokiej wiary – kim naprawdę był Fryderyk Chopin? W najnowszym numerze „Niedziela. Magazyn” (nr 10 – październik-grudzień 2025) staramy się rozwikłać tę jedną z największych tajemnic historii muzyki. Odpowiedź na nią może na nowo zdefiniować nasze wyobrażenie o Chopinie.

W „Magazynie” nr 10 znajduje się więcej sensacyjnych artykułów. Przyglądamy się np. celibatowi na przestrzeni dziejów, pytając o to, kto i dlaczego wymyślił celibat. Znane powiedzenie głosi, że w każdej legendzie znajduje się ziarenko prawdy. Idąc za tą myślą Grzegorz Gadacz okiem historyka spogląda na kościelne legendy, które legły u podstaw naszej tożsamości narodowej. Jasna Góra jest wciąż niezgłębioną tajemnicą, a jednym z jej słabo zbadanych sekretów jest funkcja więzienia, którą klasztor pełnił w minionych wiekach. Kto i dlaczego był więziony na Jasnej Górze? Na to pytanie odpowiada Ireneusz Korpyś. Profesor Grzegorz Kucharczyk demaskuje mit założycielski reformacji, a Bogdan Kędziora rozprawia się z czarną legendą krucjat. Matka Boża z Guadalupe wciąż rozpala wyobraźnię wiernych na całym świecie, ale co tak naprawdę wiemy o Jej objawieniach? Pogłębionej analizy tego, jak doszło do objawień maryjnych w Meksyku i jak przebiegały, podejmuje się Grzegorz Kaczorowski.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję