Reklama

Karty historii

80. rocznica ustanowienia Grobu Nieznanego Żołnierza

Niedziela Ogólnopolska 47/2005, str. 21

W drodze do mauzoleum wśród szpaleru pochylonych chorągwi pułkowych
Zdjęcie nadesłał Autor

W drodze do mauzoleum wśród szpaleru pochylonych chorągwi pułkowych<br>Zdjęcie nadesłał Autor

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W roku obecnym przypada 80. rocznica ustanowienia w Warszawie Grobu Nieznanego Żołnierza. Sama idea zrodziła się wcześniej, niemal tuż po zwycięstwie nad bolszewikami. Przeciągające się dyskusje zostały przerwane nagłym faktem - 2 grudnia 1924 r. w nocy ktoś położył pod pomnikiem księcia Józefa Poniatowskiego, stojącym wówczas przed Pałacem Saskim na pl. Saskim, płytę z napisem: „Nieznanemu Żołnierzowi”. Wówczas otoczenie późniejszego Grobu Nieznanego Żołnierza wyglądało zupełnie inaczej niż dziś - stał tam dwuskrzydłowy Pałac Saski, połączony monumentalną kolumnadą na 11 arkadach. Mieściły się w nim ważne instytucje wojskowe. To usytuowanie było godnym miejscem na mauzoleum.
W trzy dni po złożeniu wspomnianej płyty pod pomnikiem księcia Józefa nieznana osoba postawiła urnę z wiecznym zniczem. Był to więc niejako tymczasowy Grób Nieznanego Żołnierza. Po upływie kilku lat zdradzono tajemnicę - tablicę złożyło Zjednoczenie Polskich Stowarzyszeń Rzeczypospolitej, a urnę ufundował Emil Rauer.
Konkretne starania o ustanowienie Grobu podjęto w 1925 r. W obecności przedstawicieli wojska i wybitnych osobistości cywilnych 4 kwietnia odbyło się losowanie, z jakiego miejsca mają być ekshumowane bezimienne zwłoki spośród 15 pobojowisk z lat 1918-20. Z tej okazji odbyła się wielka i podniosła uroczystość. Wylosowano pobojowisko lwowskie. Uważano, że wybór pobojowiska nie mógł wypaść lepiej. Terenem ekshumacji we Lwowie był Cmentarz Obrońców Lwowa z 275 bezimiennymi mogiłami. Po skomplikowanej procedurze próbnych ekshumacji kilku trumien matka jednego z poległych wskazała wybraną trumnę. Po jej otwarciu przekonano się, że był to szeregowy ochotnik w maciejówce, z głową przedziurawioną kulą i strzaskaną nogą. Trumnę tę włożono do nowej trumny wyłożonej metalem i zalutowano. Następnie trumna została uroczyście postawiona w katedrze lwowskiej na monumentalnym katafalku. Po doniosłym nabożeństwie 1 listopada trumnę złożono na dworcu we Lwowie, a nocą z 1 na 2 listopada umieszczono w wagonie pociągu jadącego do Warszawy. Na całym szlaku, mimo nocy, tłumy oddawały cześć bohaterowi. W Warszawie oczekiwał rząd i wojsko. O godz. 6.00 rano trumnę przewieziono z Dworca Głównego do katedry. O godz. 10.00 kard. Aleksander Kakowski odprawił Mszę św. pontyfikalną w obecności Prezydenta, rządu, generalicji i dyplomacji.
Po uroczystościach w katedrze kondukt wyruszył na pl. Saski (dziś Piłsudskiego). Towarzyszyły mu niezliczone tłumy. Trumnę złożono w uprzednio przygotowanym miejscu pod arkadami kolumnady Pałacu Saskiego.
Projektantem mauzoleum był artysta rzeźbiarz Stanisław Ostrowski. Przed wojną mauzoleum prezentowało się bardzo dostojnie; przetrwało wojnę i okupację, choć Pałac Saski był wypalony w czasie Powstania Warszawskiego. Dopiero komuniści rozebrali ruiny, w tym - zachowaną kolumnadę i arkady, pozostawiając tylko fragment wspaniałego założenia. Pozamieniano również tablice, wprowadzając własne.
Grób Nieznanego Żołnierza wciąż czeka na odbudowę Pałacu Saskiego.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Abp Andrzej Przybylski podczas Apelu Jasnogórskiego: Kochani nauczyciele i wychowawcy - jesteście nadzieją!

2025-09-01 22:15

[ TEMATY ]

abp Andrzej Przybylski

Maciej Orman/Niedziela

"Żeby zapobiec wojnom, nie wystarczy uzbroić się po uszy i szczelnie schować do schronów. Najpierw i przede wszystkim trzeba wychować ludzkie serca do miłości i pokoju, do sprawiedliwości i troski o dobro wspólne" - mówił podczas Apelu Jasnogórskiego abp Andrzej Przybylski, metropolita katowicki.

"Skoro dzieci i młodzież są naszą nadzieją, to każdy nauczyciel i wychowawca jest współtwórcą tej nadziei.
CZYTAJ DALEJ

Watykan: papież przyjmie prezydenta Izraela

2025-09-02 13:11

[ TEMATY ]

Izrael

Papież Leon XIV

Vatican Media

W najbliższy czwartek, 4 września, o godz. 10.00 w Pałacu Apostolskim Ojciec Święty przyjmie na audiencji prezydenta Izraela Jicchaka Herzoga. Informację tę podała Sala Prasowa Stolicy Apostolskiej, wpisując spotkanie do kalendarza papieskich wydarzeń.

Podczas wizyty, na zaproszenie Leona XIV, Herzog spotka się z Ojcem Świętym i sekretarzem stanu Stolicy Apostolskiej, kardynałem Pietro Parolinem. „Głównym tematem spotkań - jak podano w komunikacie rzecznika prezydenta Izraela Jasona Pearlmana - będą wysiłki na rzecz uwolnienia zakładników, walka z globalnym antysemityzmem oraz ochrona społeczności chrześcijańskich na Bliskim Wschodzie”. Po wizycie w Archiwum i Bibliotece Watykańskiej prezydent powróci do Izraela po południu.
CZYTAJ DALEJ

W 45. rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych

2025-09-02 23:09

Biuro Prasowe AK

- Kiedy pozostaniemy wierni Najwyższemu, będziemy wiernymi wobec drugiego człowieka, wobec siebie, własnej człowieczej godności. Wtedy będziemy sobą – mówił abp Marek Jędraszewski w katedrze na Wawelu w czasie Mszy św. sprawowanej w 45. rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych.

W czasie homilii abp Marek Jędraszewski przypomniał o wydarzeniach sprzed 45 laty – z niedzieli 31 sierpnia 1980 r., kiedy to w sali BHP Stoczni Gdańskiej zostało podpisane porozumienie między Komisją Rządową a Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym. Składało się ono z 21 postulatów. Pierwsze 3 punkty miały charakter przede wszystkim polityczny, kolejne – ekonomiczny, odpowiadający na trudne wyzwania sytuacji ekonomicznej ówczesnej Polski.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję