O niespodziewanym liście od Ojca Świętego, byciu biskupem i pamięci o kolegach sprzed lat z ks. Stanisławem Waszczyńskim, proboszczem parafii katedralnej we Włocławku - długoletnim przyjacielem abp. Mariana Gołębiewskiego - rozmawia Krzysztof Kunert
KRZYSZTOF KUNERT: - Czy Ksiądz i inni kapłani diecezji włocławskiej spodziewaliście się nominacji biskupiej dla ks. prof. Mariana Gołębiewskiego?
KS. STANISŁAW WASZCZYŃSKI: - O ks. Marianie Gołębiewskim, rektorze naszego seminarium, profesorze, wybitnym bibliście od wielu lat mówiło się, że na pewno sakra biskupia go sięgnie. Ale lata upływały, młodsi koledzy zostawali biskupami, a ks. Marian nie. W końcu przyszedł 20 lipca 1996 r. W tym dniu imieniny obchodził u nas bp Czesław Lewandowski. Poprosił niektórych księży, aby przyszli na godzinę dwunastą do kurii diecezjalnej. Sądziliśmy, że chodzi o spotkanie przy kawie. Wcześniej spotkałem się z ks. Marianem, który pytał mnie, czy też się wybieram. Odpowiedziałem, że tak. W południe biskup poprosił nas go gabinetu. Ze zdziwieniem patrzyliśmy, że nie ma żadnej kawy. Natomiast biskup na początek poprosił o modlitwę „Anioł Pański”. Po modlitwie otworzył wielką kopertę, ogłaszając równocześnie, że został upoważniony do przeczytania jej zawartości. No i zaczął czytać pismo od nuncjusza apostolskiego, że papież Jan Paweł II ks. prof. Mariana Gołębiewskiego powołuje na stolicę biskupów koszalińsko-kołobrzeskich. Wtedy dopiero nam się oczy otworzyły…
- Pierwsze dni po ogłoszeniu decyzji Ojca Świętego…
- W pierwsze dni po nominacji pojechaliśmy do Koszalina. Tam w kurii czekał już na nominata bp Tadeusz Werno, bp Paweł Cieślik oraz pracownicy kurii. Potem pojechaliśmy do Kołobrzegu zobaczyć konkatedrę, a po kolacji wróciliśmy na nocleg do Seminarium w Koszalinie. Następnego zaś dnia udaliśmy się do Szczecina, gdyż biskup nominat chciał złożyć wizytę metropolicie szczecińsko-kamieńskiemu Marianowi Przykuckiemu. Bardzo ciepło nas przyjął i ucieszył się, że nowy biskup koszaliński też będzie miał na imię Marian. W kolejne dni pojechaliśmy do Częstochowy, biskup nominat musiał zamówić mitrę, sutannę, ale bez pastorału, bo ten - jak nam powiedział wcześniej bp Werno - miał otrzymać w darze od księży diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej.
- A jak wyglądała sama uroczystość konsekracji?
- Przywiozłem biskupa nominata w przeddzień konsekracji do Koszalina, czyli 29 sierpnia 1996 r. W okolicach Piły, tam gdzie się zaczyna diecezja, czekali na nas przy drodze bp Tadeusz Werno i bp Paweł Cieślik. Wcześniej zatrzymaliśmy się w Chodzieży u naszego przyjaciela ks. prał. Jana Stanisławskiego, który dziś jest wikariuszem biskupim arcybiskupa poznańskiego. Wieczorem spotkaliśmy się w Koszalinie z biskupem seniorem Ignacym Jeżem. Był już obecny nuncjusz apostolski abp Józef Kowalczyk. Następnego dnia odbył się uroczysty ingres, który wyruszył z kościoła obok katedry do katedry koszalińskiej. Głównym konsekratorem był abp Józef Kowalczyk. Piękne, ciepłe i z humorem przemówienie powitalne wygłosił bp Ignacy Jeż, głos zabrał także bp Werno. Homilię wygłosił, oczywiście, nowy ordynariusz koszaliński Marian Gołębiewski, który zarysował w niej swój program dla diecezji. Byłem pełen podziwu, bo w krótkim czasie bardzo głęboko wszedł w historię tej ziemi. Kołobrzeg to jedno z pierwszych biskupstw z roku tysięcznego, tak jak i Wrocław, który jest aktualną siedzibą abp. Mariana. Po liturgii w seminarium był, oczywiście, obiad na kilkaset osób, po którym razem z ks. Dorkiem złożyliśmy homagium i… wróciliśmy do Włocławka z żalem, że nasz przyjaciel, kolega jest teraz 300 km dalej.
- A jak wyglądały dalsze związki bp. Mariana z dotychczasowym środowiskiem?
- Bp Marian Gołębiewski jako biskup koszaliński miał piękny zwyczaj. Jadąc na konferencję Episkopatu do Warszawy, zawsze w przeddzień wieczorem przyjeżdżał do nas, do parafii katedralnej we Włocławku. Dopiero rano jechał dalej. Nie zapominał też o przeróżnych uroczystościach, np. był obecny na 50-lecie naszej parafii diecezjalnej. Zresztą w dalszym ciągu taki jest. Był obecny w 2007 r. w 100-lecie ogłoszenia katedry bazyliką, 27 czerwca tego roku w 600-lecie konsekracji katedry włocławskiej również dał świadectwo pamięci o nas. Chcę podkreślić, że abp Marian Gołębiewski ma bardzo głęboką wieź ze swoimi kolegami kursowymi. Każdego roku jest na każdym zjeździe koleżeńskim, a raz zaprosił nawet wszystkich do Wrocławia. A jak umrze ktoś jego kolegów, to stara się przyjeżdżać na pogrzeb. To piękna jego cecha, silnej więzi z kolegami. Choć jest wysoko w hierarchii kościelnej - jest metropolitą, a życzymy mu kapelusza kardynalskiego - nie zapomina o nas.
Triduum Paschalne przywołuje na myśl historię naszego zbawienia, a tym samym zmusza do wejścia w istotę chrześcijaństwa. Przeżywanie tych najważniejszych wydarzeń zaczyna się w Wielki Czwartek przywołaniem Ostatniej Wieczerzy, a kończy w Wielkanocny Poranek, kiedy zgłębiamy radosną prawdę o zmartwychwstaniu Chrystusa i umacniamy nadzieję naszego zmartwychwstania. Wszystko osadzone jest w przestrzeni i czasie. A sam moment śmierci Pana Jezusa w Wielki Piątek podany jest z detaliczną dokładnością. Z opisu ewangelicznego wiemy, że śmierć naszego Zbawiciela nastąpiła ok. godz. dziewiątej (Mt 27, 46; Mk 15, 34; Łk 23, 44). Jednak zastanawiający jest fakt, że ten ważny moment w zbawieniu świata identyfikujemy jako godzinę piętnastą. Uważamy, że to jest godzina Miłosierdzia Bożego i w tym czasie odmawiana jest Koronka do Miłosierdzia Bożego.
Dlaczego zatem godzina dziewiąta w Jerozolimie jest godziną piętnastą w Polsce? Podbudowani elementarną wiedzą o czasie i doświadczeniami z podróży wiemy, że czas zmienia się wraz z długością geograficzną. Na świecie są ustalone strefy, trzymające się reguły, że co 15 długości geograficznej czas zmienia się o 1 godzinę. Od tej reguły są odstępstwa, burzące idealny układ strefowy. Niemniej, faktem jest, że Polska i Jerozolima leżą w różnych strefach czasowych. Jednak jest to tylko jedna godzina różnicy. Jeśli np. w Jerozolimie jest godzina dziewiąta, to wtedy w Polsce jest godzina ósma. Zatem różnica czasu wynikająca z położenia w różnych strefach czasowych nie rozwiązuje problemu zawartego w tytułowym pytaniu, a raczej go pogłębia.
Jednak rozwiązanie problemu nie jest trudne. Potrzeba tylko uświadomienia niektórych faktów związanych z pomiarem czasu. Przede wszystkim trzeba mieć na uwadze, że pomiar czasu wiąże się zarówno z ruchem obrotowym, jak i ruchem obiegowym Ziemi. I od tego nie jesteśmy uwolnieni teraz, gdy w nauce i technice funkcjonuje już pojęcie czasu atomowego, co umożliwia jego precyzyjny pomiar. Żadnej precyzji nie mogło być dwa tysiące lat temu. Wtedy nawet nie zdawano sobie sprawy z ruchów Ziemi, bo jak wiadomo heliocentryczny system budowy świata udokumentowany przez Mikołaja Kopernika powstał ok. 1500 lat później. Jednak brak teoretycznego uzasadnienia nie zmniejsza skutków odczuwania tych ruchów przez człowieka.
Nasze życie zawsze było związane ze wschodem i zachodem słońca oraz z porami roku. A to są najbardziej odczuwane skutki ruchów Ziemi, miejsca naszej planety we wszechświecie, kształtu orbity Ziemi w ruchu obiegowym i ustawienia osi ziemskiej do orbity obiegu. To wszystko składa się na prawidłowości, które możemy zaobserwować. Z tych prawidłowości dla naszych wyjaśnień ważne jest to, że czas obrotu Ziemi trwa dobę, która dzieli się na dzień i noc. Ale dzień i noc na ogół nie są sobie równe. Nie wchodząc w astronomiczne zawiłości precyzji pomiaru czasu możemy przyjąć, że jedynie na równiku zawsze dzień równy jest nocy. Im dalej na północ lub południe od równika, dystans między długością dnia a długością nocy się zwiększa - w zimie na korzyść dłuższej nocy, a w lecie dłuższego dnia. W okolicy równika zatem można względnie dokładnie posługiwać się czasem słonecznym, dzieląc czas od wschodu do zachodu słońca na 12 jednostek zwanych godzinami. Wprawdzie okolice Jerozolimy nie leżą w strefie równikowej, ale różnica między długością między dniem a nocą nie jest tak duża jak u nas. W czasach życia Chrystusa liczono dni jako czas od wschodu do zachodu słońca. Część czasu od wschodu do zachodu słońca stanowiła jedną godzinę. Potwierdzenie tego znajdujemy w Ewangelii św. Jana „Czyż dzień nie liczy dwunastu godzin?” (J. 11, 9). I to jest rozwiązaniem tytułowego problemu. Godzina wschodu to była godzina zerowa. Tymczasem teraz godzina zerowa to północ, początek doby. Stąd współcześnie zachodzi potrzeba uwspółcześnienia godziny śmierci Chrystusa o sześć godzin w stosunku do opisu biblijnego. I wszystko się zgadza: godzina dziewiąta według ówczesnego pomiaru czasu w Jerozolimie to godzina piętnasta dziś. Rozważanie o czasie pomoże też w zrozumieniu przypowieści o robotnikach w winnicy (Mt 20, 1-17), a zwłaszcza wyjaśni dlaczego, ci, którzy przyszli o jedenastej, pracowali tylko jedną godzinę. O godzinie dwunastej zachodziło słońce i zapadała noc, a w nocy upływ czasu był inaczej mierzony. Tu wykorzystywano pianie koguta, czego też nie pomija dobrze wszystkim znany biblijny opis.
„Nie lękajcie się przyjąć Chrystusa i Jego krzyża” — te słowa, wypowiedziane przez Jana Pawła II w homilii na rozpoczęcie pontyfikatu 22 października 1978 roku, zapowiadały kierunek jego całego życia i nauczania. Krzyż nie był dla niego symbolem klęski, lecz drogą do miłości. A Wielki Piątek — nie końcem, ale tajemniczym przejściem w stronę zmartwychwstania.
Wielki Piątek to dzień ciszy. Milkną organy w kościołach, gasną światła, a ołtarz zostaje ogołocony — jakby cały świat na chwilę wstrzymał oddech wobec niewypowiedzianej tajemnicy krzyża. To dzień, który stawia pytania, ale nie zawsze udziela odpowiedzi. Św. Jan Paweł II swoim życiem i nauczaniem pokazał, że właśnie w cierpieniu można odnaleźć sens, nadzieję i głębię człowieczeństwa.
- Te święte trzy dni, które otwierają się dzisiaj przed nami, to szczególna okazja, by wejść, na ile się da, w głębię tajemnic Jezusa Chrystusa, Jednorodzonego Syna Bożego, Boskiego Logosu, który dla nas i dla naszego zbawienia przyjął ciało z Maryi Dziewicy – mówił abp Marek Jędraszewski podczas Mszy Krzyżma Świętego w Sanktuarium św. Jana Pawła II w Krakowie.
Na początku homilii arcybiskup postawił pytanie: kim jest Jezus Chrystus? Podkreślił, że nurtowało ono mieszkańców już Nazaretu w odczytanej w Liturgii Słowa ewangelicznej scenie. Dla nich jednak Chrystus na zawsze miał pozostać tylko synem Józefa – cieśli. – Czytając Ewangelię, zdajemy sobie sprawę, że wielokrotnie, mimo cudów dokonywanych przez Jezusa, mimo nadzwyczajnej mądrości Jego nauczania, wracał problem, kim On jest – zauważył metropolita i wskazał, że prawda o Jezusie – Synu Bożym przyjęła swój najbardziej dramatyczny wyraz przed sądem Kajfasza.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.